Page 24 -

THEMA Examinering in de beroepspraktijk

Papieren tijgers

temmen

De onderwijsinspectie eist dat we het beroe- de ondernemer niet. Resultaat is dat juist bij de beoordeling
penveld betrekken bij de examinering en dat school en bedrijf een volstrekt andere taal spreken.
een deel van het examen plaatsvindt in de be- Bijvoorbeeld: waar wij een ‘beginnend beroepsbeoefe-
roepspraktijk. Vaak zijn bedrijven betrokken naar’ beschrijven, gebruiken bedrijven het woord ‘profes-
bij de beoordeling van de examenkandidaten. sional’. Logisch, ze zijn gewend om te werken met profes-
Scholen moeten hierbij zorgen voor deskun- sionals. Experts met een hoog kennisniveau, gecombineerd
dige beoordelaars. Maar, bedrijven en scholen met creativiteit en autonomie. Mijn studenten beschrijven
zijn twee volstrekt verschillende werelden, het vaak scherp in hun evaluaties. Ze zien in hun praktijk-
met een heel eigen taal. begeleider, veel meer dan in hun docenten, de belichaming
van de professional die zij zelf willen worden. Maar ook
Henk Bente Aalbersberg bedrijven zien docenten vaak als een verlengstuk van een
ambtelijke organisatie.
Tussen ons in op tafel ligt een beoordelingsformulier. Als Om samen met het bedrijf tot een goede beoordeling te
ik er naar vraag, haalt de ondernemer zijn schouders op. komen, loont het de moeite om het cultuurverschil tussen
‘Natuurlijk moet hij nog een hoop leren, maar alles bij elkaar school en bedrijf onder de loep te nemen. Het belang van
is het wel een goeie vent,’ zegt hij en kijkt op zijn horloge. de school is een goed onderbouwde en transparante beoor-
Hij wijst naar de stapel papier. ‘Weet je, ik heb die kerntaken deling. Een beoordeling die gebaseerd is op het kwalificatie-
niet nodig. Geef me een uur met zo’n gast en ik weet direct dossier. Het belang van een ondernemer is volkomen anders.
of het een goeie is.’ Zelf heeft hij geen diploma en hij is er- Een bedrijf wil geld verdienen. Voor een ondernemer is een
van overtuigd dat hij met zijn ervaring meer te bieden heeft school een organisatie waar geld wordt uitgegeven aan stro-
dan welke school dan ook. Leren doe je in de praktijk, vindt perige procedures en papieren tijgers. Dit verschil in cultuur
hij. Lachend schuift hij de papieren aan de kant. ‘Vier jaar is de basis van het communicatieprobleem.
lang komt die school met stapels formulieren voor werkcom-
petentie-twee-punt-vier-punt-vijf. Maar ze moeten gewoon De onderwijsprofessional
een planning kunnen maken! Dat had je me ook wel eerder Scholen moeten zich veel meer dan nu profileren als onder-
mogen vertellen!’ wijsprofessionals. Bijvoorbeeld door hun expertise in het
beoordelen en borgen te benadrukken. Hierdoor ontstaat de
Studenten zijn het met hem eens en ik ook. Het is de dyna- gelijkwaardige relatie die de basis is voor de beoordeling in
miek van de praktijk die de student dwingt tot het vinden van de praktijk. Laat docenten zich ontwikkelen tot experts, tot
oplossingen, het creëren van kennis en het ontwikkelen van professional met hoogwaardige, actuele kennis en vaardig-
vaardigheden en beroepscompetenties. Het zijn termen die heden op het gebied van organiseren en beoordelen.
horen bij ons onderwijs en die essentieel zijn bij de beoorde- Voor de onderwijsprofessional begint de borging van de
ling van een student. Maar bedrijven begrijpen deze woorden praktijkbeoordeling vanzelfsprekend bij een zeer gedegen
niet. Ook niet als ze tijdens een ontbijt of presentatie wor- kennis van het kwalificatiedossier. Kernvraag bij een prak-
den uitgelegd. Tijd om een cursus beoordelen te volgen heeft tijkexamen is of een werkproces logisch te vertalen is in een

24 PROFIEL NUMMER 6