Page 27 -

THEMA Examinering in de beroepspraktijk

Een mbo-student kan het beste in de beroeps- Hoe borg je de
praktijk worden beoordeeld, dat doet het mees-
te recht aan de toekomstige werksituatie. Toch
brengen steeds meer scholen de examinering betrouwbaarheid
weer binnen de instelling onder. Een belangrij-
ke reden hiervoor is dat ze de betrouwbaarheid
van de examens niet kunnen borgen. ‘Jammer’, van examens in
vindt Hannelies Boelhouwer van Bureau ICE.
‘Want door een aantal zaken goed te regelen, is de praktijk?
examinering ook in de praktijk betrouwbaar.’

Maartje Nix

‘In de praktijk examineren is een behoorlijke uitdaging,’ zegt
Hannelies Boelhouwer van Bureau ICE. ‘Voordat het examen
wordt afgenomen moet van alles worden geregeld. Een er-
kend leerbedrijf is niet per definitie een goed examenbedrijf. Borging examinering door instellen
Wanneer het op een stagebedrijf niet mogelijk is om zelfstan- visitatiecommissie
dig een kassa te bedienen, terwijl dat wel een exameneis is, Ook ROC van Amsterdam, afdeling Koken & Gastheerschap
dan moet daar iets op worden bedacht. Daarnaast dient het examineert in de beroepspraktijk door middel van proeven
proces tijdens de examinering goed te verlopen en moet de as- van bekwaamheid. Bij het beoordelen van de proeves van
sessor die beoordeelt, goed zijn opgeleid.’ onder andere niveau 2 Kok en Gastheer/-vrouw stonden zij
voor de vraag hoe ze de betrouwbaarheid van de afname
Wat regel je vóór de afname van het examen? en beoordeling konden borgen. Ze wilden meer grip en
‘Je moet onder andere bepalen waar het examen plaatsvindt zicht op wat er in de praktijk gebeurde en besloten een
en wie de beoordeling doet. Ook is het zaak na te gaan of de be- visitatiecommissie in te stellen. Steekproefsgewijs leggen
trokkenen voldoende getraind zijn in het beoordelen met het een vakdocent en iemand uit de praktijk samen bezoeken
beoordelingsinstrument. Eenduidige beoordelingsformulieren af op plekken waar in de praktijk geëxamineerd wordt.
zijn daarbij heel belangrijk. Ook moet je de afstemming tussen Monique Bulle, Bureau ICE: ‘De afdeling Koken &
school en praktijk moet helder vastleggen, waarbij de school Gastheerschap heeft veel locaties waar praktijkexamen
altijd eindverantwoordelijk is.’ wordt gedaan. Ik heb de visitatiecommissie bewust ge-
maakt van de wettelijke kaders waar examinering mee te
Hoe zorg je ervoor dat het maken heeft en getraind op onderwerpen als ‘Wat maakt
examineringsproces goed verloopt? een beoordeling betrouwbaar?’ en ‘Hoe ziet de proeve er
‘Leg in overleg tussen school en praktijk vast wie wat wanneer uit en wat betekent dat voor mijn taak?’. Op basis hiervan
doet tijdens de uitvoering van het examenproces. Hierbij zijn hebben we een checklist gemaakt waarmee de visitatie-
de volgende vragen relevant: Wat is voor school en de praktijk commissie op gedegen wijze kan beoordelen of de Proeve
haalbaar en nodig wat betreft aanwezigheid? Hoe zorgen we van bekwaamheid correct wordt afgenomen en of er op
voor de juiste koppeling tussen de praktijk en de school? En een goede manier beoordeeld wordt. Op het ROC van
wie zetten we in?’ Amsterdam wordt het werken met een visitatiecommissie
momenteel met een pilot getest.’
En de scholing van het examenpersoneel?
‘Zet in ieder geval deskundige beoordelaars in tijdens de af- Profiel-expertmeeting 18 september a.s.
name. Dat is echt een must! Denk hierbij aan de bekendheid ‘Borging examenkwaliteit in de mbo-beroepspraktik’ is het
met het exameninstrument, de praktijk van de student en de thema van de middag-expertmeeting van Profielproducties
context van examineren. En coach een praktijkbegeleider met op 18 september a.s. in Leerhotel Het Klooster in
weinig ervaring in hoe hij kan beoordelen. Een bewezen moge- Amersfoort. Theo Moolenaar (ROC van Amsterdam) en
lijkheid op dit punt is om binnen de school docenten te trainen Monique Bulle (Bureau ICE) geven die middag dan om
in het trainen van betrokkenen in de praktijk.’ 15.15 uur de presentatie ‘Borging van de kwaliteit door
middel van het instellen van een visitatiecommissie’.
Maartje Nix is communicatieadviseur bij Bureau ICE

SEPTEMBER 2014 27