Page 10 -

Portret

Innovatieve potentie

van docentschap wordt

teveel beperkt

De morele ontwikkeling van het vakmanschap bewoner. ‘Dat is een dilemma waar iedere medewerker in de
verdient meer aandacht, vindt Loek Nieuwenhuis, gezondheidszorg voor staat: samen koffie drinken kost tijd
die eind vorig jaar werd aangesteld als Lector en mag misschien niet van de baas, maar het verhoogt wel de
Beroepspedagogiek aan de Hogeschool Arnhem kwaliteit van het werk en de waardering van cliënten.’
Nijmegen. In zijn lectoraat wil hij onderzoeken
hoe er binnen de muren van een onderwijsin- reflectie
stelling meer aandacht besteed kan worden aan Werkplekleren is dan ook een centraal thema binnen het lec-
de mores van een beroep en de reflectie daarop. toraat Beroepspedagogiek. En daarin zijn nog een aantal stap-
Hoe worden studenten goed in hun beroep en pen te nemen. De aansluiting tussen de opleiding en de stage
hoe maak je hen bewust van de maatschappe- verloopt nog niet bij alle opleidingen vlekkeloos door te weinig
lijke verantwoordelijkheid die elk beroep heeft? synergie tussen school en bedrijfsleven. De mogelijkheden van
Wat vraagt dat van de docenten zelf en de lera- simulaties worden nog onvoldoende verkend, maar belangrij-
renopleidingen? Profiel sprak met hem over de ker nog is dat er veel werk wordt gestoken in het voorbereiden
kern van het docentschap. van studenten op hun stage, terwijl er nauwelijks aandacht is
voor het terugblikken erop. Dat is Nieuwenhuis een doorn in
Bianca Hendriks het oog. ‘De reflectie op leerervaringen en kritische beroeps-
situaties die alle studenten gedurende hun stage tegenkomen,
‘Bij vakmanschap gaat het niet alleen om de vakkennis en de maakt dat het toekomstig beroep veel concreter wordt voor een
technische vakbekwaamheid, maar vooral om een professionele student. Het technisch vakbekwaam maken van een student
beroepshouding en bewustzijn. Het gaat om de mores van een betekent nog niet dat hij weet welke maatschappelijke verant-
beroep. Iedere vakman of vakvrouw heeft ook een maatschappe- woordelijkheden zijn toekomstig beroep van hem vragen. Kijk
lijke verantwoordelijkheid. Elk beroep is op zijn manier dienst- maar naar het voorbeeld van de bejaardenverzorgster.’
baar aan de samenleving en vervult daarin een bepaalde rol met
een bepaalde verantwoordelijkheid,’ zegt Loek Nieuwenhuis die Beroepsonderwijs zonder beroepen
eind vorig jaar geïnstalleerd werd als Lector Beroeps pedagogiek. De reflectie op dit soort dilemma’s is een taak van de school.
De morele ontwikkeling van het vakmanschap verdient Nieuwenhuis merkte in zijn intrederede op dat er binnen het
meer aandacht vindt hij. In zijn lectoraat wil hij onderzoeken onderwijs weinig aandacht is voor conflicthantering en di-
hoe er binnen de muren van een onderwijsinstelling meer aan- lemma’s in de beroepspraktijk, terwijl dat essentieel is voor
dacht besteed kan worden aan de mores van een beroep en de de ontwikkeling van beroepsethiek en een professioneel be-
reflectie daarop. wustzijn. ‘Binnen een proeve van bekwaamheid zou er ruimte
‘De beroepspraktijkvorming is uiteraard de ultieme plaats moeten zijn voor een jongere om zijn gedrag en handelingen
om jongeren met allerlei kritische beroepssituaties te confron- uit te leggen in de context van zijn toekomstig beroep. Alleen
teren. Neem de bejaardenverzorgster die moet kiezen tussen is de vraag of de examenregels ruimte laten voor een dergelijk
schoonmaken of het drinken van een kopje koffie met een gesprek. Een discussie daarover zou ik graag willen aangaan,’
zegt Nieuwenhuis.
Het beroepsonderwijs legt zich naar zijn mening zelf te veel
Men steekt veel werk in het vast in dichtgetimmerde kwalificatiedossiers en curricula, die
bovendien zijn vastgesteld op basis van informatie uit het ver-
voorbereiden van studenten op hun
leden. ‘Als je focust op kennis die al bestaat, leid je in feite op
stage, maar er is nauwelijks aandacht voor het beroep van gisteren. Eigenlijk zouden we terug moeten
voor het terugblikken erop naar wat Ferdinand Mertens in zijn publicatie in 1998 al aangaf:
beroepsonderwijs zonder beroepen. Niet terugkijken op wat er
al lang is, maar anticiperen en vooruitkijken en jongeren voor- >>

10 PROFIEL nummER 2