Page 37 - My FlipBook

THEMA Mbo-docentschap in perspectief

en rug dekking bieden als het nodig is. Dan kunnen docenten
en praktijkinstructeurs met ‘bewust vertrouwen’ ook nieuwe
verbindingen leggen met het lokale bedrijfsleven en met de
gemeente. In de onderwijsteams moeten dus vormen van
‘flexibele standaardisering’ tot stand komen: het entreecol-
lege, sectorale programma’s (techniek, bouw, logistiek, ict, zorg
en welzijn) en de regionale uitwerking (Brainport, Schiphol,
Eemshaven, Green Valley). Ook kan daar worden bepaald wat
de verhouding is tussen BOL en BBL? Of dat deze leerroutes
meer op elkaar moeten worden betrokken, of zich juist verder
moeten verbijzonderen voor bepaalde doelgroepen.

Creating citizins
De vraag is: wat wil je als onderwijsteam realiseren, waarom
wil je dat, en hoe kun je dat het beste voor elkaar krijgen? Het
is dus noodzakelijk eerst de inhoudelijke afwegingen te bepa-
len en pas daarna de strategische keuzes te maken hoe daar
te komen. De school moet dit allemaal faciliteren, en die op-
dracht is duidelijk: we ambiëren een stelsel van drievoudige
kwalificatie. Niet alleen kwalificeren, maar ook voorbereiden
op de samenleving en jezelf ontwikkelen. Creating citizens dus,
die op de arbeidsmarkt en in de samenleving vooruit moeten
kunnen. De overheid kan dit faciliteren door als ‘multiplier’ op
te treden en de samenhang in het bestel te bewaken.

ieder geval voor het bevorderen van leerlingenstromen tussen Dit is allemaal niet vrijblijvend: door de onduidelijke en snel
de verschillende onderdelen in het onderwijs. veranderende buitenwereld is het soms moeilijk koers bepa-
Dat is lastig genoeg omdat alle onderwijssegmenten (het len en keuzes maken rond de basisfunctie en opbouw van het
basisonderwijs, het voortgezet onderwijs, het mbo, het hbo, mbo. Daarin strijden de volgende drie onderwerpen om een
de universiteiten) met specifieke problemen van schooluitval plaats in het curriculum, en ze zijn allemaal en in onderlinge
en sterk ongelijke rendementen kampen, die ze in de huidige relatie nodig:
verhoudingen eerst zelf moeten oplossen. Dat is feitelijk on- a. algemene vaardigheden (taal en rekenen, loopbaan en bur-
houdbaar. Het mbo of het hbo kan niet de taal- en rekenpro- gerschap en 21 -century skills zoals digitalisering en onder-
th
blemen van de havo, het vmbo of de basisschool wegpoetsen, nemerschap);
terwijl we talenten niet voldoende benutten. Als we naar het b. vakspecifieke vaardigheden (inclusief minimaal een begin
hele onderwijsbestel kijken, dan blijkt echter ook dat er een van de 10.000 vlieguren die nodig zijn om een competente
steeds verdere specialisering ontstaat in het (reguliere) onder- beroepsbeoefenaar te worden);
wijs, met één echt kwetsbaar punt: leerlingen die cognitief niet c. het ontwikkelen van specifieke individuele talenten en vaar-
kunnen meekomen, die vallen af. Er is dus spanning tussen digheden. Dat gaat om de eigen bijzondere vaardigheden die
de toegankelijkheid, de doelmatigheid en kwaliteit van het on- een persoon uniek maken en dus duurzaam interessant zijn
derwijs, zeker als de versobering in de openbare financiën nog voor de arbeidsmarkt. Die unieke vaardigheden verschillen
verder wordt doorgezet. voor leerlingen die graag met hun handen werken en degene
met meet cognitieve talenten.
Verantwoordelijkheid
Als we dit allemaal bezien, dan gaat de vraag naar de toe- Het bewaken van deze samenhang en het aldus doordenken
komst van vaardigheden ook over de vraag wie in het mbo nu van de vernieuwing van het curriculum is de belangrijkste taak
eigenlijk waar voor verantwoordelijk is. Het gaat niet alleen voor het onderwijs. Als we daarin investeren plukt iedereen
om overheidssturing en evenmin om alleen marktwerking die daar de vruchten van.
leerlingen ten goede komt, maar er moet een verstandige mid-
denweg worden gevonden van zelfregulering, waarbij vooral Marc van der Meer is verbonden aan S-BB Stichting Samenwerking
de onderwijsteams versterkt moeten worden. Dáár moet het Beroepsonderwijs Bedrijfsleven en bijzonder hoogleraar ‘Onderwijs- www.profielactueel.nl
‘wat’ en het ‘hoe’ en dus het ‘waarom’ en ‘waartoe’ van het arbeidsmarkt’ bij het onderzoeksinstituut ReflecT/ Tilburg Law School van
onderwijs en het afnemende werkveld op elkaar worden be- Tilburg University en van het CAOP in Den Haag. Hij publiceerde dit jaar in
trokken. Leidinggevenden moeten daar ruimte voor geven maart en juni een bijdrage in dit tijdschrift.

NOVEMBER 2015 37