Page 15 -

Mediawijsheid

Het leven van jongeren is doorspekt met media:
ze spelen games, communiceren intensief via
Facebook en WhatsApp, kijken televisie en luis-
teren naar muziek via Spotify. En dat is goed.
Zo lang ze maar verstandig omgaan met al die
media. Dat is nog niet zo vanzelfsprekend. Meer
aandacht voor mediaopvoeding is daarom no-
dig. Maar wie pakt de handschoen op?

Erno Mijland

‘Ik denk dat ik alles weet, maar ik weet dat niet zo is.’ Een mooi
staaltje zelfkennis van een mbo-studente in een gesprek over
sociale media. Ashwin Brouwer, docent op het Friesland College
en auteur van het online lespakket ‘Mediawijsheid op het mbo’
herkent het. ‘Onze studenten zijn zich best wel bewust van be-
paalde risico’s van het gebruik van media. Tegelijkertijd wil- Lesmateriaal
len ze zich lang niet altijd mee bezig houden met dingen als Het lespakket van Ashwin Brouwer is te vinden op
privacy-instellingen op Facebook of het negatieve effect van www.mediawijsheidinhetmbo.nl.
het blauwe beeldschermlicht op de aanmaak van melatonine, De praatposter Gezond, Veilig, Gezellig en Slim met media
het stofje dat je helpt om in slaap te komen.’ is verkrijgbaar via www.boekenwerk.nl. De digitale versie
Brouwer ziet een taak voor de school als het gaat om me- en handleiding zijn gratis te downloaden.
diaopvoeding. ‘Je kunt het thema niet meer doodzwijgen.
Moderne media zijn er, overal, en ze gaan niet meer weg. Ze
zijn een onderdeel van het dagelijks leven, leren en werken.
Bedrijven vragen ons studenten wijzer te maken op dit gebied.
Ouders ook. Zij geven vaak aan dat ze zelf te weinig kennis en klein wereldje van vrienden en bekenden. De wereld is voor hen
inzicht hebben om hun kinderen hierin te begeleiden.’ vaak niet groter dan hun WhatsApp-groep. Een professioneel
netwerk? LinkedIn kennen ze vaak niet eens. Ik heb toch niets
Een goed gesprek te bieden, denken ze nogal eens. Verder zijn ze nogal eens naïef,
Gemakkelijk gezegd, maar hoe pak je dat aan? Brouwer: ‘Een bijvoorbeeld over wat anderen van hen kunnen zien. Daarom
lesje met alleen uitleg over hoe je Facebook veilig gebruikt, laat ik ze bijvoorbeeld googelen op hun eigen naam.’
werkt niet bij deze groep studenten. Ander gedrag bereik je al-
leen als je het gesprek aangaat, liefst naar aanleiding van de
actualiteit of recente eigen ervaringen van studenten. Neem Uitdaging: je zelfbewust
ze in dat gesprek serieus, behandel ze, zoals je wilt dat ze zich presenteren op het internet
gedragen: als volwassen. Dan kom je tot goede gesprekken.’
Dat advies geeft ook Erno Mijland in de bijlage bij de door hem
ontwikkelde praatposter Gezond, Veilig, Gezellig en Slim met
media. ‘Praat met ze, vanuit oprechte belangstelling en met Ouders vinden zich vaak niet capabel, hoe zit dat met docen-
aandacht voor wat het gebruik van media hen oplevert. Stel je ten. Mijland: ‘In mijn trainingen kom ik nog wel eens docenten
oordeel uit en vraag door. En laat ze zelf conclusies trekken.’ tegen die zich vooral handelingsverlegen voelen. Ze vinden dat
hun studenten meer weten dan zij. Zeker, veel studenten zullen
Klein wereldje best wat vaardiger zijn met de knoppen. Maar dat is nog geen
Online pesten, het doorsturen van naaktfoto’s of een ‘slip of the mediawijsheid. Ik zeg dan: jullie zijn verstandig, jullie studen-
tongue’ op Twitter. Jongeren maken best wel eens uitglijders op ten handig. Een mooie combinatie om samen verder te komen.’
sociale media. ‘Maar toch niet zo vaak,’ zegt Brouwer. ‘Ik zie de
uitdagingen vooral op een ander vlak: die van je zelfbewust pre- Erno Mijland schrijft, spreekt, traint en adviseert over toekomstgericht onder-
senteren op het internet. Veel van mijn studenten leven in een wijs, sociale media, digitale didactiek en mediawijsheid.

NOVEMBER 2014 15