Onder normale omstandigheden zou het nooit gebeurd zijn. Er moest een virus aan te passen komen om alle structuren op z’n kop te zetten. De scholen zijn, net als diverse andere sectoren van de samenleving (deel horeca, reisverkeer), tijdelijk gesloten. Thuiswerken en afstandsonderwijs hebben een ongekende vlucht genomen. De dienstverleners op dat gebied draaien overuren. Wat voor gevolgen gaat dat uiteindelijk hebben voor het onderwijs?
Los van de persoonlijke tragiek en de enorme ontwrichting wereldwijd, zal de pandemie ook onvermijdelijk gaan aanzetten tot tal van veranderingen in onze samenleving. Bijvoorbeeld: kan de pandemieperiode leiden tot een transformatie van het onderwijs? Kan het zijn dat onderwijs binnenkort niet alleen op school maar evengoed thuis gevolgd kan worden – via afstandsonderwijs? Het is verstandig het effect van de komende tijd te onderzoeken en te meten. Wat kan wel en wat kan niet langs de digitale weg? Welk type onderwijs is geschikt voor thuis en welke type vraagt toch om aanwezigheid op school? Welke skills heeft de student nodig en welke dient de docent te beheersen?
Er zijn al onderwijsorganisaties die volledig afstandsonderwijs beiden, denk aan IVIO-Wereldschool. Sinds 1948 biedt deze organisatie Nederlandstalig onderwijs aan kinderen van expats over de hele wereld, aanvankelijk per post, tegenwoordig online. En ook de Open Universiteit heeft er ervaring mee. Uitgevers werken al jaren aan digitale leermiddelen en bieden hun digitale leermiddelen kosteloos aan (voor een bepaalde termijn en binnen de grenzen van wat kan en toegestaan is), onderwijsadviesbureaus op dat gebied geven adviezen en online-cursussen voor online-onderwijs. Er is het nodige aan gratis modules, bijvoorbeeld van Deltion. De virtuele economie draait op volle toeren. Het geeft aan dat, althans een deel van, de professionals in het onderwijs zoeken naar nieuwe mogelijkheden en hierin voldoende flexibiliteit toont, nota bene een van de meest vereiste vaardigheden die in het onderwijs ook aan jongeren gesteld worden om in de moderne economie te kunnen functioneren.
Het zijn tijden voor experimenten. Op deze schaal zou dit onder normale omstandigheden nooit mogelijk zijn geweest. Het biedt kansen te volgen hoe studenten, managers en docenten en zelfs praktijkbegeleiders zich verhouden tot de overdracht van kennis en ervaring langs de digitale weg. Studenten, de nieuwe generatie, zijn bekend met digitale communicatiemiddelen. Ze zijn vertrouwd met smartphones en tablets. Ze kunnen docenten, met name de digibeten onder hen, een lesje leren in het gebruik ervan. Waar het onderwijs vastzat in structuren kunnen die nu even worden losgelaten en komt veel aan op de inventiviteit en het vernuft van docenten en de technici die digitaal onderwijs mogelijk maken. Daarbij is het van belang de stem van de studenten te horen en luisteren naar hun mening en oordeel. Zo kunnen in een periode die niemand had kunnen voorzien op onverwachte wijze een of meerdere hordes worden genomen door meer samenwerking tussen docenten en studenten te bevorderen.
In deze tijd, waar niemand om heeft gevraagd en waarvan niemand hoelang dde pandemie aanhoudt, kan ineens worden onderzocht hoe het digitale individuele thuisonderwijs zich verhoudt tot het traditionele schoolse onderwijs binnen de muren van een gebouw. En, en dat is cruciaal, waar de twee onderwijsvormen elkaar kunnen ontmoeten en mogelijk straks kunnen versterken. Mogelijk is de pandemie, naast alle tragiek, voor het onderwijs langs deze weg een, wat zo mooi heet, blessing in disguise.
Lees onze vorige artikelen over digitaal onderwijs en transformatie van het onderwijs
- Klik hier - Gaat het onderwijs in de 21ste eeuw volledig om? 13 okt 2015
- ?Klik hier - Ambachtseconomie roept op tot onderwijsvernieuwing - 27 febr. 2015
- ?Klik hier - Onderwijsraad pleit voor ‘dringende impuls’ digitalisering onderwijs – 17 mei 2017
- ?Klik hier - Samen doordacht digitaliseren levert beter onderwijs op – Uitgeverij Deviant – 10 mei 2017
- Klik hier - Profiel Exclusief: Mbo en ict - leer de leraar leren – 8 sept 2017
- Klik hier - Sociale omgeving veruit meest bepalend voor aanleren van digitale vaardigheid - 28 nov 2017
- Klik hier - PROFIEL - Digitalisering (ont)regelt steeds meer -0 18 okt 2018
- Klik hier - Alarmerend WRR-rapport: Samenleving onvoldoende voorbereid op digitale ontwrichting – 15 sept. 2019