De snelheid waarmee particuliere bedrijven (!) als Facebook, Twitter, Youtube, Instagram en Google in 10-15 jaar tijd via miljarden volgers alles en iedereen in hun greep hebben gekregen, is verbijsterend. Het is alsof een op het oog vriendelijke persoon, die met een mooie boodschap om alles met elkaar te verbinden, op kousenvoeten de woonkamer is binnengekomen en vervolgens met een ijzeren greep het totale huishouden is gaan domineren. Die op eerste oog aardige persoon heeft de samenlevingen en regeringen verrast. Alles wat nu gebeurt om de ontwikkeling enigszins in de greep te houden, is een inhaalslag van een ontwikkeling die al heeft plaatsgevonden en niet meer ongedaan gemaakt kan worden. Zelfs experts hebben de grootste moeite de ontwikkelingen en mogelijkheden bij te houden. De vraag na jaren van pleidooi om maatregelen en beleid is gerechtvaardigd: Kunnen de regeringen nog wel zorgen voor een toekomstig veilige virtuele samenleving?
Lees ook
- Elon Musk wil Twitter overnemen voor 43 miljard dollar
NOS donderdag 14 April 2022 |
De wereld - inclusief publieke organisaties als overheden, brandweer, ziekenhuizen, scholen etc. in alle landen - heeft zich afhankelijk gemaakt van de spelregels van particulieren social media bedrijven. En daarmee zijn ook de rechtstaat en democratie ervan afhankelijk geworden. Deze mediabedrijven zijn magneten voor adverteerders en verdienen honderden miljarden. Een ongelofelijke ontwikkeling die we hebben laten gebeuren, met alle gevaren van dien. Zie hoe gebeurtenissen in de wereld - de nu jarenlang gevoerde strijd om de democratie in de VS en de oorlog in Oekraïne - (mede) worden ondermijnd door totale misinformatie op social media. Het zijn particuliere bedrijven die zelf besluiten of een topfunctionaris van een land al niet op Facebook of Twitter mag blijven en wat er van een oorlog wordt getoond. Anderzijds sluiten dictators de toegang tot social media af als de inhoud hen onwelgevallig is. Er is een ware social media-oorlog ontstaan.
Gebrek aan kennis in Den Haag
In Nederland ontbreekt het schromelijk aan kennis en ervaring in de politieke arena in Den Haag. Zijn er publieke debatten over deze ontwikkeling? Zeggen mensen hun account op van de betreffende social media ondanks de gevaren, het misbruik en de criminele activiteiten? Zijn de digitale en virtuele samenleving een item voor politiek en verkiezingen? Amper. Onderzoeken en klokkenluiders hebben nagenoeg geen invloed of consequentie. Waarom? Omdat de burger, bedrijven en samenlevingen er totaal van afhankelijk zijn geworden.
En juist DAT gegeven zou regeringen als die van Rutte IV onderhand tot nadenken moeten stemmen en tot directe actie moeten aanzetten. We bevinden ons in een ongemeen spannend tijdsgewricht waarin het erom gaat of een samenleving zeggenschap kan krijgen en behouden over de digitale en virtuele technologie. Of dat deze technologie – mede door grootschalig misbruik ervan – gaat bepalen hoe we leven en werken. Nu al zijn het niet zelfdenkende robots die de wereld in hun macht hebben maar een handvol particulieren met een ongekende macht en invloed. Wat als die particulieren als Zuckerberg hun bedrijven verkopen en die macht in handen komt van echte dictators, miljardairs met maar één doel: World dominance? De Romeinse keizers waren niet de enigen met die machtshonger. We kennen ze ook vandaag de dag - in China, Rusland, Hongarije, de VS en in andere landen.
Foto: De website van Meta, moederbedrijf van Facebook en een van de grootste en rijkste bedrijven ter wereld