Het afgelopen jaar schreef ik enkele kritische en waarschuwende columns ten aanzien van Donald Trump als kandidaat voor het presidentschap van de VS. Zijn gedrag ten aanzien van mede-kandidaten van de Republikeinse Grand Old Party (GOP) en zijn uitingen over minderheden en gehandicapten waren ronduit schokkend en onmenselijk. Evenals zijn laatdunkende uitingen richting de ‘mainstream’ media en de onbeschofte bejegening van de kandidaat van de Democraten, Hillary Clinton maar ook richting zijn eigen partijgenoten. Ik vond het ongelofelijk dat binnen een samenleving deze man steun kreeg. En nu is hij dan de 45e president van de VS en gaat hij vanuit een grote machtspositie verder met zijn verdeeldheid zaaiend gedrag. Met alle gevolgen van dien. Als een ongeleid projectiel en met ultrarechtse adviseurs in zijn team breekt hij in binnen- en buitenland bruggen af waar hij maar kan. Als een dictator zet hij bedrijven het mes op de keel om te investeren in de VS, geheel tegen de wetten van de vrije markteconomie in. Hij dreigt Mexico met de bouw van een muur langs de grens, verandert de samenstelling van de Nationale Veiligheidsraad in de VS , bruuskeert Europa en ondermijnt de Europese gedachte, beledigt staatshoofden, reikt Putin de hand, daagt andere wereldmachten uit. En ontzegt ingezetenen van zeven moslimlanden tijdelijk de toegang tot de VS.
Wat op het spel staat is de democratie zoals die zich in 200 jaar moeizaam op diverse continenten heeft ontwikkeld. Democratie is geen vanzelfsprekendheid. Het is een rechtsvorm die enorm veel inspanning vergt, het is een experiment voor samen leven dat nog lang niet is uitontwikkeld en dat, zoals we zien, binnen de kortste tijd kan worden omgevormd in een meer autoritaire of zelfs dictatoriale samenlevingsvorm. Daarin worden om reden van staatsveiligheid individuen en groepen in hun bewegingsvrijheid beknot en de vrijheid van meningsuiting en geloofsbeleving om zeep geholpen. We zien nu vandaag de dag gebeuren dat daar niet veel voor nodig is. Een belangrijk lichtpunt zijn de wereldwijde protesten en demonstraties tegen de diverse maatregelen. We mogen hopen dat het experiment ver genoeg gevorderd is en dat in Europa de democratie overeind blijft en niet ten onder gaat in bewegingen die, onder andere, mensen alleen op grond van hun geloof uitsluiten.
Europa is door alle eeuwen heen bezocht door stammen, groepen en burgers uit andere streken en landen. We komen in wezen allemaal van heinde en verre, in onze aderen stroomt het bloed van tallozen die over de grens kwamen, die hier hun heil zochten en vonden. Globalisering was een feit vanaf het moment dat mensen gingen trekken en begonnen te reizen, 10.000-en jaren geleden. De slogan ‘Eigen volk eerst’ is onzin en de weergave van een bewustzijnsvernauwing. Wat we het ‘eigen volk’ noemen, is een illusie.
Op scholen is om deze reden onderwijs over democratie, burgerschap en wereldoriëntatie nodig. Hard nodig. Democratie vraagt om inspanning, bewustwording, het naleven van democratische waarden, een kritische levenshouding, het vermogen tot samenleven. Burgers in Nederland vormen een onlosmakelijk deel van alle andere volkeren, geloven, gewoontes, culturen en tradities. De gelijkheid van ieder mens vormt de basis van een ware democratie.
Vrije pers
De vrije pers is een onvervreemd onderdeel van een democratie. In tal van dictatoriaal bestuurde landen bestaat geen vrije pers. En ook in de VS staat het vrije woord van de pers onder de druk. Hier een mening en waarschuwing daarover van CNN. Klik hier