De ministeries van OCW, SZW en EZ onderzoeken de mogelijkheid om instellingen die middelbaar beroepsonderwijs (mbo) verzorgen financieel te belonen op basis van de arbeidsmarktaansluiting van afgestudeerden. Het Centraal Planbureau is verzocht de vraag te beantwoorden of deze vorm van financiering zinvol en mogelijk is.
Met een goede arbeidsmarktaansluiting wordt bedoeld dat studenten met een diploma snel hun weg weten te vinden naar een volwaardige positie op de arbeidsmarkt. Naast mbo-instellingen hebben leerlingen zelf, werkgevers en bijvoorbeeld de conjunctuur invloed op dit arbeidsmarktsucces. De arbeidsmarktaansluiting hangt samen met het begrip ‘arbeidsmarktperspectief’ dat het kabinet interpreteert als tijdig een baan op niveau. Of een werknemer op het niveau van zijn behaalde diploma werkt is met administratieve gegevens echter niet te achterhalen. Op verzoek bestuderen we in deze notitie wel of pas afgestudeerden minstens 30 uur per week werken.
De ministeries hebben de ambitie om studenten beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Het idee is dat het kan helpen om mbo-instellingen hier financieel toe te prikkelen. De ministeries overwegen daarbij in eerste instantie voor een prikkel op arbeidsmarktuitkomsten (outcome) omdat dit het gewenste resultaat is. Ook het CPB concludeert dat andere soorten financiële prikkels nu minder geschikt lijken. Een directe prikkel op het gedrag van instellingen (input) is lastig vorm te geven omdat we niet precies weten welk gedrag tot arbeidsmarktsucces leidt. Maar het is ook ingewikkeld om een prikkel op de uitkomsten van het onderwijsproces (output) te ontwerpen aangezien ‘de mate waarin studenten voorbereid zijn op de arbeidsmarkt’ nauwelijks te meten valt.
(bron: CPB)