Sociale media pittige uitdaging voor mbo

Studio Phase 1 op Creative Campus in Almere was de ideale, innovatieve omgeving voor de brainstormsessie die Profiel Producties op 25 september organiseerde over sociale media in het mbo. Zo'n 30 managers en docenten uit het mbo luisterden naar presentaties en wisselden in werkgroepen ervaringen uit over het thema. Daarbij ging het over de introductie, implementatie en toepassing van de moderne internetplatforms in het beroepsonderwijs. Conclusie: het mbo heeft nog heel wat in te halen.

Studenten groeien ermee op en zijn mediawijzer dan de docenten zelf. Kenmerkend is de opmerking van een manager: “Op ons roc hebben we een tijd geleden afgesproken mobieltjes in de klas te verbieden!” Sommige roc's beschikken zelfs niet over de juiste internetverbindingen om sociale media in het onderwijs mogelijk te maken. Er zijn goede uitzonderingen zoals het Arcus College in Heerlen en het Koning Willem 1 College in Den Bosch. Een grote uitdaging is om het vergrijzend docentenkorps te bewegen kennis te maken met sociale media en deze in het onderwijs te gaan toepassen.

Onbekend met sociale media

Door de onbekendheid met social media van beslissingsbevoegd management en bestuur van mbo-onderwijsinstellingen in Nederland is het onbegrip toonaangevend. Dit kan doorbroken worden door de kennisfase in te gaan en het onbekende bij het beslissingsbevoegde echelon weg te nemen. Alleen zo kan een open mind gecreëerd en de volgende stap naar visie en beleid hieromtrent vorm gegeven worden.

Disneystrategie

Aan de hand van de Disneystrategie hield het ROC leerwerkbedrijf FlevoCreatIt op de conferentie een korte brainstormsessie met de deelnemers. Doel was een indicatie te kunnen formuleren omtrent de status en gedachtegang over de rol van social media binnen het onderwijs en dan met name hoe management en docenten hier tegenover staan. De volgende vraag stond centraal: Wat is er nodig om social media in het onderwijs te kunnen gebruiken?

In de Disneystrategie konden de deelnemers in kleine werkgroepen drie opeenvolgende rollen doorlopen:

The dreamer: wat zouden we graag willen?
The realist: hoe gaan we dat realiseren via een plan en structuur?
The critic: welke belemmeringen zijn er?

Hier volgen per fase de reacties.

De droomfase: De besturen van het ROC hebben een open mind voor integratie en toepassing social media als hulpmiddel en ondersteunend communicatietool binnen het onderwijs. Er zijn vanzelfsprekende heldere omgangsregels voor social media die door zowel studenten als docenten worden nageleefd. Er is overal internet verbinding en deze werkt altijd. Social media is een logisch onderwijs onderdeel waar iedereen “gewoon” verstand van heeft. Het gebruikersgemak is hoog, er is snelle verbinding en alle informatie heeft iedereen direct ter beschikking. Social media is volledig geïntegreerd in de lesstof. Zowel studenten als docenten zijn enthousiast en blij. School is een interessante ontmoetingsplek en aanwezig in de fysieke en virtuele wereld, waarbij de student en docent in verbinding staan en op elkaar aansluiten in de gewenste belevingswereld.

De realisatiefase: Het bestuur en management hebben een duidelijke visie en plan van aanpak hoe social media gefaseerd in een snel tempo binnen het onderwijs wordt geïntegreerd en verankerd. De studenten worden hierbij gezien als klant en het onderwijs wordt kijkend naar hun belevingswereld ingericht. Management en besturen zorgen voor een omgeving, waarin integratie van social media als hulpmiddel en communicatie tool binnen het onderwijs mogelijk gemaakt wordt.

Iedere drempel/weerstand wordt op een goede manier weggenomen om de overstap naar gebruik van social media in te zetten. Docenten hebben de kennis en kunde om social media volledig te integreren binnen het onderwijs. Ook zijn alle middelen aanwezig om dit gestalte te geven, zoals een goede internetverbinding en de benodigde instrumenten als een tablet etc.

De criticus: Er is onvoldoende draagvlak en onvoldoende geld beschikbaar om dit te realiseren? En wat doen we met alle mogelijke negatieve gevolgen/uitingen die social media met zich mee kan brengen. Hoe garanderen we de beveiliging en privacy. Wat doen we tegen social media-gebruik van studenten dat niets met de lessen te maken heeft. Het past niet bij alle vakken en daar komt bij dat er ook nog cultuuraspecten een rol kunnen spelen waar we voor moeten waken. Ik zie het nut niet. Ze leren er niets van. De organisatie is er niet op ingericht en docenten hebben geen tijd om ook nog eens bij te kunnen blijven met al die nieuwe media En hoezo, het gaat toch goed in de meeste lessen? Waarom weer veranderingen?

Hamvraag is: zijn besturen en het management/directie binnen het ROC in staat is de nodige (cultuur)omslag te maken of is het mbo gedoemd te wachten op een nieuwe generatie bestuur en management die meer met social media zijn “opgegroeid”?