In september 2020 startten vier zorgorganisaties in samenwerking met beroepsopleider Curio het traject LandGoedLeren. GGZ WNB, tanteLouise, ASVZ en SDW vissen niet langer in dezelfde vijver op zoek naar extra handen. Ruud de Jong van GGZ: ‘De zorg is voor velen een totaal andere wereld. We proberen te voorkomen dat studenten een cultuurshock krijgen.’
Maaike Leijdekkers (31) is één van de Curio-studenten die in september startte. Haar werkplek werd tanteLouise, een zorginstelling die ze al jaren kende. Veertien jaar lang werkte ze er op verschillende locaties in de horeca: in de keuken en later als restaurantmedewerker. Op het moment dat de kans zich voordeed, besloot ze op de locatie Onze Stede in Steenbergen als student Verzorgende IG/MZ niveau 3 mee te draaien. ‘Ik ben weer terug op het oude nest en heb de e-learnings voor Basiszorg inmiddels afgerond.’
Dank je wel en een glimlach
Leijdekkers is nu 28 uur per week actief bij tanteLouise en druk met oudere mensen wassen, aankleden en te ondersteunen waar nodig. Wat ze er tot nu toe van vindt? Leijdekkers is laaiend enthousiast. ‘Het bevalt erg goed. Het werk wat ik nu doe, vind ik nog zoveel waardevoller dan wat ik voorheen deed. Een dank je wel en een glimlach van een cliënt, meer heb je niet nodig.’
Minstens drie uur mag ze wekelijks op het werk besteden aan haar studie. Daarnaast zijn er nog uren die ze thuis aan de lesstof besteedt. Jill Adams, docent bij Curio: ‘Gemiddeld studeren de studenten zo’n twintig uur per week, inclusief de lesdag.’ Wanneer de lessen vanwege de corona-omstandigheden niet online worden gegeven, krijgen de studenten les op Vrederust, het terrein van GGZ WMB in Halsteren.
Leijdekkers koos voor tanteLouise als werkplek en loopt net als haar medestudenten nog drie keer negen weken stage bij één van de andere zorginstellingen. Haar opties voor een plek waar ze over drie jaar definitief neer wil strijken, houdt ze open. ‘Als je me vijf jaar geleden had verteld dat ik nu de opleiding tot verzorgende zou volgen, had ik je ook nooit geloofd.’
In dezelfde vijver vissen
In februari van 2019 zijn de eerste verkennende gesprekken gestart met de deelnemende organisaties. Een tekort aan goed personeel in de zorg maakte dat de werkgevers elkaar opzochten. Ruud de Jong, praktijkopleider bij GGZ: ‘In plaats van telkens in dezelfde vijver te blijven vissen, wilden we de kwestie oplossingsgericht benaderen. Wanneer iets niet meer werkt, stop je ermee en ga je iets anders doen. Samen met de andere partners zijn we gaan kijken waar we elkaar vinden, hoe de opleiding eruit moest komen te zien. Veel mensen zoeken een switch van baan. We zijn gestart met een klein project van een half jaar en durfden dat al snel om te zetten naar iets groters.’
Flinke portie (levens)ervaring
De deelnemende studenten zijn een enthousiaste groep mensen die echt iets anders willen in hun leven. Vanwege hun leeftijd en de levensfase waarin ze zich bevinden, gaat het om een ander type werknemers dan achttienjarigen, legt De Jong uit. ‘Dat zie je in de houding naar het werk toe en hun motivatie. Het maakt deze opleiding voor werkgevers heel interessant.’
Hij vervolgt: ‘Jongere studenten hebben diezelfde waarde, maar beschikken vaak alleen over stage-ervaring. Het is allebei goed, maar verschillend. De meeste deelnemers aan dit traject hebben weliswaar geen ervaring in de zorg, wel een schat aan ervaring als werknemer en een flinke portie levenservaring. Dat zijn twee mooie competenties waar je als opleider niet veel meer aan hoeft te doen, omdat het er al is.’
‘De zorg is een totaal andere wereld dan waar deze groep studenten vandaan komt.’
Cultuurshock
Voor de deelnemers is vaak wel sprake van een cultuurshock op het moment dat ze de werkvloer in de zorg op gaan. De Jong: ‘Die cultuurshock wil je zo gedoseerd mogelijk laten plaatsvinden. Geen van de vier werkgevers wil dat hun zij-instromers te veel schrikken. Dienstverlening zien we op verschillende manieren in de CV’s terugkomen, maar de zorg is een totaal andere wereld dan waar ze vandaan komen. Uit een boomkwekerij bijvoorbeeld, het kappersvak, defensie of een drukkerij.’
Balans tussen ervaren medewerkers en nieuwelingen
De afgelopen tijd kwamen steeds meer aanmeldingen binnen van mensen met ervaring in de horeca. Voor een deel kunnen de organisaties daarop inspelen, maar De Jong wijst erop dat in een zorgteam altijd sprake moet zijn van balans tussen ervaren professionals en mensen in opleiding. ‘De zij-instromers beginnen weer op nul wat zorgverlening betreft. Die moet je goed verdelen over bepaalde afdelingen in je organisatie. Niet elke zorgdoelgroep is daarnaast geschikt voor eerstejaars zij-instromers. Daarom kijken we zorgvuldig naar plaatsen waarbij je er vanuit kunt gaan dat het een succes wordt.’
De belangstelling voor LandGoedLeren is groot en het aantal plaatsen vooralsnog beperkt. Dit schooljaar zijn zeventien deelnemers bij één van de vier deelnemende organisaties gestart. Vooral voor GGZ WNB (psychiatrie) is veel belangstelling. Leijdekkers herinnert zich een college van een ervaringsdeskundige van GGZ. ‘Daar waren we allemaal stil van. De les die zij aan het eind gaf, herinner ik me nog goed: Blijf altijd bij jezelf, je bent ook gewoon een mens.’
In een werkgroep bespreken de vier deelnemende zorgorganisaties samen met Curio de voortgang. Adams: ‘We zijn telkens met elkaar in contact. De inzet van gastdocenten stemmen we bijvoorbeeld met elkaar af en vanuit de organisatie komt weer input voor de docenten van Curio. Hoe krachtig is het wanneer een cliënt zelf komt vertellen hoe hij of zij de zorg ervaart? Of wanneer iemand die al jaren in de ouderenzorg werkt les komt geven? Het is heel uniek dat de studenten rechtstreeks vragen kunnen stellen aan zo iemand.’ De docente voegt daar aan toe: ‘Dat is ook de kracht van dit project. Steeds kijken we wat we van elkaar kunnen leren en van elkaar kunnen gebruiken.’
Voelbaar in de portemonnee
Voor de zij-instromers kan de switch ook een flinke overgang zijn als het om financiën gaat. Dat erkent ook De Jong. ‘Het blijft een starterssalaris, voor iemand zonder diploma in de zorg. We zoeken met elkaar naar een balans tussen werk, studie en privé. Samen kijken we hoe je deze overgang in je volwassen leven past. Soms moet je op zondag nee zeggen tegen je partner, gezin of vriendin als die huiswerkopdracht nu eenmaal op maandag moet worden ingeleverd.’
- Auteur: Carline Klijn – van Best i.o.v. Curio/Regio in Bedrijf
- Foto: De kick off in november met alle deelnemende partijen