Lachgas wordt steeds vaker als partydrug gebruikt, zowel in het uitgaansleven en in de privésfeer. Dat schrijft het Trimbos Instituut. Het gas wordt door middel van een cilinder of een patroon (via een slagroomspuit) in de ballon gespoten. Er wordt in en uit de ballon geademd, zodat het geïnhaleerde gas langer in de longen blijft. Om zuurstoftekort te voorkomen wordt er tussendoor soms gewone lucht ingeademd. In de recreatieve sfeer wordt alleen lachgas gebruikt, terwijl bij medisch gebruik van lachgas ook zuurstof wordt toegevoegd. De capsules met het gas worden op ruimte schaal via internet aangeboden en per koerier bezorgd.
Onduidelijkheid
Er bestaat de nodige onduidelijkheid over het gebruik, de risico’s en de wettelijke status van lachgas. Lachgas (distikstofmonoxide, N2O) is een kleurloos, niet-irriterend, zoetgeurend en zoetsmakend gas. Het wordt in de geneeskunde gebruikt en als drijfgas in de voedingsindustrie voor o.a. slagroomspuiten(food-grade) en industrieel: in gasflessen die o.a. in de auto- en motorsport circuleren, om het vermogen van verbrandingsmotoren te vergroten. Tot slot wordt lachgas steeds vaker gebruikt als roesmiddel wegens de psychedelische, zintuigelijke effecten. Mensen die lachgas inhaleren vanwege de psychedelische effecten - dus als drug - doen dat meestal via een met gas gevulde ballon.
Toename gebruik
Onder uitgaande jongeren komt gebruik van lachgas vaker voor, dan onder jongeren die niet uitgaan. De laatste jaren wordt er ook een toename gesignaleerd (in Amsterdam maar ook in andere steden) van de verkoop en het gebruik van lachgasballonnen in de reguliere horeca, op (openbare) evenementen en op kleinere feesten. Lachgas valt onder de Geneesmiddelenwet. Gaspatronen in de supermarkt of bij huishoudwinkels zijn legaal verkrijgbaar en worden op feesten soms als lachgas(ballonnen) te koop aangeboden. De verkoop van ballonnen geldt als ‘oneigenlijk gebruik’ en is niet toegestaan. Lachgas mag dus niet verkocht worden met het doel om het te gebruiken als drug.
Het inhaleren van lachgas zorgt voor een kortdurende maar sterke roes. Er is sprake van een bewustzijnsdaling die een beetje lijkt op dronkenschap. Gebruikers kunnen lacherig worden, vandaar de naam “lach”gas. Ook krijgt de gebruiker tintelingen en is er een vervorming van de werkelijkheid in beeld en geluid. Dit kan zowel euforie als onrust of angst geven. Het effect treedt al snel op na inademing en houdt een aantal minuten aan.
Lachgas heeft de volgende risico’s:
• Door het in- en uitademen in de ballon kan tijdelijk zuurstoftekort ontstaan. Hierdoor kan misselijkheid, hoofdpijn, duizeligheid ontstaan. Omdat gebruikers meestal een ballon gebruiken zal bij bewusteloosheid de ballon wegvliegen en krijgt de gebruiker weer zuurstof. Bewusteloosheid kan leiden tot ongelukkige valpartijen.
• Lachgas mag nooit rechtstreeks uit de gastank, gaspatroon of spuit worden ingeademd, want dan is het zo koud dat de lippen of longen kunnen bevriezen.
• Verslaving aan lachgas komt weinig voor. Er zijn wel mensen die op een avond aan de ballonnen blijven zitten en niet meer kunnen (of willen) stoppen.
• Bij zwangerschap is zuurstoftekort zeer riskant voor de baby. Uit dieronderzoek blijkt dat gebruik van lachgas kan leiden tot schade aan de ongeboren vrucht en tot een spontane abortus.
• Uit onderzoek blijkt dat er geen verband is tussen lage concentraties lachgas en verminderde vruchtbaarheid of een verhoogd risico op het ontwikkelen van kanker. Wel is een verband gevonden tussen lachgasnarcose en een verhoogd gehalte van homocysteïne in het bloed. Dat laatste is een risicofactor voor cardiovasculaire aandoeningen.
• Bij chronisch gebruik (maanden of jarenlang bijna dagelijks gebruik) van lachgas treedt een tekort aan vitamine B12 op; dit kan tot neurologische stoornissen leiden.
• Bij verkoudheid is het gevaarlijk om lachgas te nemen. Lachgas is in de slagroomspuit samengeperst en zet daarna uit in lucht. Door de extra druk in het hoofd kan het trommelvlies springen bij een “verstopt” hoofd. Behalve oorpijn geeft dit soms blijvende gehoorschade.
• Lachgas gecombineerd met middelen als alcohol, GHB of andere verdovende middelen versterkt het verdovende effect van lachgas. Over het algemeen geldt dat het combineren van drugs extra riskant en onvoorspelbaar is.