De crisis in de bouw heeft geleid tot een flinke afname van het aantal leerlingen dat een bouwopleiding volgt. Daarmee is ook de instroom van nieuwe restauratieleerlingen tot een dieptepunt gedaald. Daarnaast dreigen de restauratieopleidingen de dupe te worden van de herziening van het mbo. Deze twee ontwikkelingen leiden tot het verdwijnen van vakmanschap. Dat is een bedreiging voor ons erfgoed. Als er geen nieuwe vakmensen zijn om onze monumenten te restaureren, kan dit in de toekomst tot onherstelbare schade leiden.
De erfgoedbranche heeft zich de afgelopen jaren ingezet om de dreigende teloorgang van het restauratievakonderwijs af te wenden. Er zijn twee nieuwe specialistenopleidingen ontwikkeld voor restauratie timmeren en restauratie metselen op mbo-4 niveau. Aan een opleiding restauratie voegen op MBO-3 niveau wordt gewerkt. Door nauwe samenwerking met de restauratiebedrijven sluiten de nieuwe opleidingen goed aan op de arbeidsmarkt. De aanleiding om zich actief in te zetten voor het erfgoedonderwijs lag in de bedreiging van de restauratieopleidingen, maar er wordt ook gewerkt aan verbeteringen in het onderwijs voor restauratoren van roerend erfgoed. Jongeren hebben nu de keuze uit verschillende restauratieopleidingen met uitzicht op een mooie loopbaan.
Zonder vaklieden geen erfgoedbehoud
Nieuwe vaklieden zijn hard nodig. De komende jaren gaat een hele generatie restauratievaklieden met pensioen. Met hen verlaat een brok vakkennis de steigers en de werkplaatsen. Nu de crisis achter de rug is en de orderportefeuilles in de bouw en restauratie weer vol stromen, ontstaat een tekort aan vaklieden, zowel voor de bouw als voor de restauratie. De nieuwe stichting Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen (NCE) werkt aan behoud van het benodigde vakmanschap, zodat we ons erfgoed kunnen doorgeven aan de generaties na ons.
Hoeder van het erfgoedonderwijs
De stichting NCE is opgericht om de nieuwe opleidingen te borgen. In de stichting NCE werken veertien erfgoedorganisaties, diverse mbo-instellingen en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed samen.
Zie ook de website Erfgoedopleidingen.nl.
Foto: Stichting Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen, partner Vakgroep Restauratie
Partners van NCE:
Vakgroep Restauratie
Restauratie Opleidingsprojecten Nederland
Aannemers Federatie
VAWR Restauratie Architecten
Vereniging Timmerwerk Restauratie
Vereniging Restauratie Steenhouwers
Nederlands Gilde van Kunst-, Sier- en Restauratiesmeden
OnderhoudNL Restauratieschilders
Voeggarant
Ondernemersvereniging van Glazeniers
Het Restauratieconvergent
Vereniging Restauratoren Nederland
The Art Restorers Association Nederland
Vereniging Restauratie Noord