Het aantal jongeren in het voortgezet onderwijs dat in aanraking is geweest met jeugdzorg en jeugdhulp is de afgelopen jaren flink gestegen, in alle onderwijstypen. In het vso is dit aandeel gestegen van 45% tot 65%, in het vwo van 1% tot 8%.
Kwetsbare leerlingen in het onderwijs
Het aantal jongeren dat in aanraking is geweest met jeugdzorg en jeugdhulp is de afgelopen jaren flink gestegen, in alle onderwijstypen. In het vso is dit aandeel gestegen van 45% tot 65%, in het vwo van 1% tot 8%. Dit blijkt uit het onderzoek Doorstroom naar het mbo en succes in het mbo van jongeren uit praktijkonderwijs, vmbo-b en vso, dat gericht was op de vraag of de invoering van passend onderwijs voor de jongeren die uitstromen uit praktijkonderwijs, vmbo-b en vso gevolgen heeft voor hun onderwijsloopbaan naar en in het mbo. Een belangrijk aandachtspunt in de studie is het onderscheid tussen jongeren die niet en jongeren die wel in aanraking zijn geweest met jeugdhulp en jeugdzorg.
Leerlingen uit praktijkonderwijs, vmbo-b en vso en leerlingen die in het voortgezet onderwijs een ‘rugzakje’ hadden of in aanraking zijn geweest met jeugdhulp behoren tot de kwetsbare leerlingen in het onderwijs. In dit onderzoek is nagegaan of en hoe zij doorstromen naar het mbo, welk succes ze daar behalen en of zich hierin veranderingen hebben voorgedaan die te maken zouden kunnen hebben met de invoering van passend onderwijs.
Achtergrond van het onderzoek
In augustus 2014 is de Wet Passend Onderwijs ingegaan. Om te beoordelen of met deze wet bereikt wordt wat men wil bereiken, wordt een omvangrijk evaluatieprogramma uitgevoerd (zie www.evaluatiepassendonderwijs.nl). Cijfers rond de invoering van passend onderwijs zijn te vinden op de website van het Ministerie van OCW (www.onderwijsincijfers.nl) en op de website van passend onderwijs (https://www.passendonderwijs.nl). Ook in het evaluatieprogramma worden cijfermatige onderzoeken uitgevoerd, in het deelproject Kengetallen.
Doorstroom naar het mbo
Voor de leerlingen uit vmbo en vso is de doorstroom naar het mbo de koninklijke weg om een startkwalificatie te behalen. Vanuit het vmbo-b gaat gemiddeld 92% naar het mbo. Vanuit het vso stroomt bijna 41% door naar het mbo; over de onderzoeksperiode daalt dit percentage licht.
Voor de leerlingen die uitstromen uit het praktijkonderwijs is er geen koninklijke weg, de keuze voor arbeidsmarkt of een vervolgopleiding in het mbo liggen beide in de rede. Vanuit het praktijkonderwijs stroomt 49% door naar het mbo; over de onderzoeksperiode is er sprake van een daling, van ruim 3%.
In het praktijkonderwijs stroomt van de leerlingen die in aanraking zijn geweest met jeugdhulp en jeugdzorg ruim 10% minder door naar het mbo. In het vso gebeurt iets opmerkelijks, in 2010 stroomt van de leerlingen die in aanraking zijn geweest met jeugdhulp en jeugdzorg 4% minder door naar het mbo; in 2016 is de situatie andersom, en stroomt van deze leerlingen 11% meer door naar het mbo. In het vmbo zijn de verschillen in doorstroom klein tussen leerlingen die niet of die wel in aanraking zijn geweest met jeugdhulp en jeugdzorg.
In het mbo
Van de leerlingen die starten op mbo niveau 1 zijn de leerlingen uit het praktijkonderwijs het succesvolst, met 77%, gevolgd door de leerlingen uit vmbo-b en daarna uit vso, met 57%. Van de leerlingen die starten op mbo niveau 2 zijn de leerlingen uit praktijkonderwijs en vmbo-b het succesvolst, met 60%. De leerlingen uit het vso zijn het minst succesvol, met 46%.
Voor praktijkonderwijs, vmbo-b en vso zijn de leerlingen die in aanraking zijn geweest met jeugdhulp en jeugdzorg 15-20% minder succesvol dan de overige leerlingen.
Passend onderwijs
In de ontwikkelingen van doorstroom naar het mbo en succes in het mbo is de invoering van passend onderwijs in 2014/15 niet zichtbaar. Een aandachtspunt is wel hoe zowel in het regulier voortgezet onderwijs als in het mbo de doelgroep van passend onderwijs beter zichtbaar gemaakt kan worden.
De uitgave van Profiel Magazine van februari jl bevat een artikel over de tussenstand naar een onderzoek tav passend onderwijs, klik hier