De 'Dag van de Mensenrechten' (Human Rights Day) is jaarlijks op 10 december, de datum waarop in 1948 door de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens werd aanvaard. Ook: 'Dag van de Rechten van de Mens'.
- Zie ook onze
Blog Burgerschap - Democratische beginselen leren kennen, toepassen en onderhouden
De universaliteit van mensenrechten
De verklaring werd ontworpen door de VN Commissie voor Mensenrechten en gepropageerd door met name Eleanor Roosevelt (1884-1962), de weduwe van de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt. De verklaring werd aangenomen door de leden van de VN op 10 december 1948, zonder tegenstemmen maar met 8 onthoudingen (waaronder van de Sovjet-Unie, Saoedi-Arabië en Zuid-Afrika). De verklaring is de eerste internationale bevestiging van de universaliteit van mensenrechten.
Recover Better: Stand Up For Human Rights
The theme for this year’s Human Rights Day relates to the COVID-19 pandemic and focuses on the need to Recover Better by ensuring human rights are at the heart of the recovery efforts.
Know Your Rights! Human Rights are Everyone's Rights!
The Universal Declaration of Human Rights holds the Guinness World Record as the most translated document. Yet, far too many people are still unaware of their basic rights as human beings. The Universal Declaration of Human Rights empowers us all. Know your rights and help spread the word:
Morele betekenis
De verklaring heeft geen bindende kracht, maar heeft in de loop der jaren grote morele betekenis gekregen als de belangrijkste internationale standaard van de mensenrechten. De 'Universele Verklaring van de Rechten van de Mens' bestaat uit een Preambule, waarin de 'inherente waardigheid en onvervreemdbare rechten van de mens' worden erkend, en dertig artikelen. Artikelen 1-21 hebben betrekking op burgerrechten en politieke rechten, 22-27 op economische, sociale en culturele rechten. Enkele artikelen van de UVRM formuleren de hoofdlijnen van een stelsel van democratie: recht op inspraak in bestuur, op gelijke benoeming in openbare functies en op vrije verkiezingen.
Interpretaties van mensenrechten
In de 'Universele Verklaring van de Rechten van de Mens' zijn niet alle mensenrechten opgenomen, omdat de vertegenwoordigers die over de tekst onderhandelden het niet eens konden worden of omdat een bepaald recht toen nog niet algemeen als mensenrecht werd erkend. Daarom wordt de doodstraf niet genoemd, want sommige staten waren in 1948 al tegen die straf, maar andere zijn er tot op de dag van vandaag voorstander van. Om soortgelijke redenen ontbreken in de 'Universele Verklaring van de Rechten van de Mens' verwijzingen naar o.m. de vrijheid van drukpers, het recht op abortus en euthanasie, de academische vrijheid, het stakingsrecht, de bescherming van vrouwen tegen geweld en genitale verminking, de bescherming van kinderen tegen schadelijke arbeid, het individueel klachtrecht, het zelfbeschikkingsrecht van volken en het recht op eigen taal en naam.