Onderhoudskosten van een kleine ton voor een schip. Per jaar. Dan denk je aan een klein formaat olietanker of passagierschip of een groot formaat kustvaarder? Nee, het betreft hier de jaarlijkse onderhoudsnota voor het vaartuig van de Koningin, de lemsteraak die enkele dagen per jaar wordt gebruikt en die de eigenaresse in 1957 als prinses Beatrix voor haar achttiende verjaardag cadeau kreeg van het Nederlandse volk. De Groene Draeck is genoemd naar het oorlogsschip uit 1623, de Vlieghende Groene Draeck dat onder andere het vlaggenschip was van Piet Hein, met als kapitein vaak Maarten Tromp (wikipedia). Genoeg historie. Nu de kosten. Die rijzen al vele jaren de pan uit. Voor wat het de afgelopen tien jaar heeft gekost (1,5 miljoen) konden volgens experts twee nieuwe lemsteraken worden gebouwd. Wat te denken geeft, is bovendien dat het onderhoud niet naar behoren is uitgevoerd, er mankeert ondanks de hoge uitgaven van alles aan de Groene Draeck. Volgens experts die de boekhouding bekeken, kan er maar één oorzaak zijn: overhead. Teveel management en mensen in vaste dienst waar dat niet nodig is. Het Koninklijk Huis kost geld, maar waarom dan niet de uitgaven ook en vooral aan jonge beroepsbeoefenaren ten goede laten komen?
Geef de Groene Draeck en andere klussen bij het KH en publieke gebouwen vaker bij het mbo in onderhoud. Denk ook aan de monumenten, aan musea, aan stadhuizen etc. Maak er vaste leerwerkplekken onder supervisie van deskundige docenten en praktijkbegeleiders. Het kan alleen een win-win effect hebben. Het is goed voor kosten, goed voor de naam van het KH en het land dat studenten op deze manier werkervaring laat opdoen, goed voor de leraren en praktijkbegeleiders die hun ervaring optimaal op peil kunnen houden, goed voor de politiek dat op deze manier minder of geen kopzorgen meer heeft, goed voor het mbo dat projecten van naam en faam in portefeuille krijgt. Opleidingen kunnen de werkzaamheden als projecten bedrijfsmatig benaderen (ideaal voor nieuwe mbo-keuzedelen ondernemerschap) en bijvoorbeeld de kosten in rekening brengen en naar het betreffende ministerie sturen, zodat alles transparant blijft. Voor de studenten zijn dergelijke werkplekken een allerbeste aanleiding om direct met de geschiedenis in contact te komen. Ik zou zeggen: doen!
ps. Overigens verwacht ik niet alleen van politici en de overheid maar ook van het Koninklijk Huis zelf een kritische houding ten aanzien van uitgaven met publiek geld