Op woensdagavond 10 juni 2015 is in de Tweede Kamer het Wetsvoorstel tot wijziging van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) behandeld in verband met het regelen van keuzedelen waarop beroepsopleidingen vanaf 2016 mede worden gebaseerd. Op een constructieve wijze gingen de aanwezige vertegenwoordigers van de verschillende partijen in debat met Minister Bussemaker. De invoering van de herziene kwalificatiestructuur mbo inclusief de nieuwe keuzedelen is voorzien voor het schooljaar 2016-2017. Vanaf 2015 kunnen scholen al vrijwillig onderwijs aanbieden op basis van de herziene structuur.
Het wetsvoorstel is positief ontvangen. Zo bevat de herziene kwalificatiestructuur 25% minder kwalificatiedossiers die ook nog eens veel minder uitgebreid beschreven zijn dan de huidige dossiers. De introductie van keuzedelen zorgt voor een betere aansluiting van onderwijs op actuele behoeften en ontwikkelingen die in het bedrijfsleven spelen. Ook bieden de keuzedelen de kans beter op regionale ontwikkelingen aan te sluiten. Belangrijk is daarbij dat keuzedelen snel ontwikkeld kunnen worden en beschikbaar komen: binnen drie maanden, vier keer per jaar. Daarmee is de zo gewenste innovatiekracht van het onderwijs sterk vergroot. Voor studenten betekenen de keuzedelen de mogelijkheid zich extra te profileren met vakken die zij zelf kiezen. Dat kan zowel door verdiepende keuzedelen te volgen, verbredende keuzedelen of juist keuzedelen die gericht zijn op doorstroom.
Koppeling keuzedelen aan kwalificaties
Met betrekking tot de koppeling van keuzedelen aan kwalificaties pleitten verschillende partijen, waaronder VVD, D66 en PvdA voor het loslaten of versoepelen van de vaste koppeling van keuzedelen aan kwalificaties. In een Nota van wijziging had de minister al de mogelijkheid gecreëerd dat studenten zelf aan de school kunnen verzoeken om niet-gekoppelde keuzedelen te volgen. De student kan dan kiezen tussen aan de kwalificatie gekoppelde keuzedelen en beargumenteerd ook andere keuzedelen kiezen die niet zijn gekoppeld. Ondanks het feit dat een dergelijk keuzedeel niet gekoppeld is, telt dit keuzedeel wel mee voor de ‘invulling’ van de keuzedeelverplichting van de opleiding.
In haar reactie gaf de minister aan met de Nota van wijziging al invulling te hebben gegeven aan meer keuzevrijheid. Tegelijkertijd stelde zij dat het verder loslaten van de koppeling niet gewenst is. Het gaat om een bewuste koppeling van een keuzedeel aan één of meerdere kwalificaties waarbij onder andere gekeken wordt of er geen overlap is met de kwalificatie. Tevens borgt de koppeling dat het keuzedeel relevant is voor de arbeidsmarkt. Het wetsvoorstel voorziet volgens de minister in de gewenste combinatie van keuzevrijheid met enige begrenzing.
De keuzedelen en de slaag-zakregeling
Het tweede onderwerp waarover discussie was, betrof de slaag-zakregeling in relatie tot keuzedelen. Volgens het wetsvoorstel kunnen studenten keuzedelen volgen en moeten zij voor die keuzedelen examen afleggen. In het wetsvoorstel is opgenomen dat studenten die een keuzedeel niet met goed gevolg afleggen, niet kunnen zakken voor hun opleiding. Voor een behaald keuzedeel volgt wel vermelding op het diploma.
De minister benadrukte het essentieel te vinden om tijd te gunnen aan onderwijs en bedrijfsleven om keuzedelen goed in te voeren. Omdat de lat echt hoger komt te liggen voor studenten, acht de minister het niet wenselijk om het behalen van een keuzedeel direct voorwaardelijk te maken voor het behalen van een diploma voor de opleiding. Temporiseren is aan de orde voor een zorgvuldige invoering van de herziene kwalificatiestructuur om onnodig voortijdig schoolverlaten tegen te gaan.
Zij gaf in het debat aan wel vanaf schooljaar 2018-2019 naar deze situatie te willen streven. De verwachting is dat dan voldoende informatie over de inzet van keuzedelen beschikbaar is om tot een weloverwogen besluit te komen. De verwachting is dat het door kamerlid Lucas ingediende amendement in deze lijn aangepast gaat worden.
De keuzedelen en levensbeschouwing
Een derde onderwerp van debat was de ruimte die instellingen wensen om onderwijs gebaseerd op levensbeschouwelijke grondslag te kunnen aanbieden. De minister legde uit dat naar haar mening de herziene structuur en bijbehorende wetgeving instellingen voldoende ruimte biedt. Hoe dat wordt ingevuld, is aan de scholen. Door de minister werd aangegeven dat indien er in de kamer brede steun is voor de strekking van het door kamerlid Rog (CDA) ingediende amendement zij bereid is te zoeken naar oplossingen waarbij een deel van de keuzedeelverplichting door instellingen voor levensbeschouwelijke en culturele vorming ingezet kan worden.
De plenaire stemming In de Tweede Kamer over het Wetsvoorstel en de amendementen is gepland op dinsdag 16 juni 2015.
Bron: www.herzieningmbo.nl