Platform Profiel Actueel

cap.jpg

Burgerschap – In de VS zette ‘Nero’ Trump van 2015-2021 de democratie in brand

10 jan 2021 | Column | Ben Claessens, hoofdredacteur

Platform Profielactueel publiceert in het kader van 'Burgerschap - het beroepsonderwijs en de wereld waarin we leven' zeer geregeld over het thema ‘democratie’, in artikelen en speciale uitgaven van de AO-reeks. Democratie, de staatsvorm waarin we leven en werken, is kwetsbaar en verdient in het (beroeps)onderwijs alle aandacht. Democratie is niet vanzelfsprekend. De organisatie Freedom House in de VS waarschuwt over de staat van de democratie in de wereld en de factoren die een bedreiging kunnen vormen. Ook in Europa. The Washington Post riep op 4 december jl de EU bijvoorbeeld op meer te doen aan de bescherming van de democratie in Europa.

Het presidentschap van Trump
Deze tekst is een vierde update van een column die ik op 8 december 2020, na vier jaar Donald Trump als president van de VS, schreef, onwetend van wat de eerste week van 2021 zou brengen. In de ochtend van woensdag 6 januari actualiseerde ik deze column. En op 7 januari volgde een derde update, dit keer vanwege de demonstratie van Trumpsupporters in Washington in de middag van 6 januari jl die leidde tot de bestorming en tijdelijke gewelddadige bezetting van het Capitool in Washington, het hart van het parlement in de VS. 

  • De recente historie is een les voor alle democratische landen. Democratie is kwetsbaar en kan binnen enkele jaren omslaan in aan dictatuur, het is niet nieuw, we zien dezelfde bewegingen ook in Turkije, Hongarije en Polen.

Ondermijning van de democratie
Met name de democratie in de VS had en heeft sinds jaren onze speciale belangstelling. We waarschuwden voorafgaand aan de verkiezingen van november 2016 voor het gevaar van Trumpisme - de beweging rond de 45e president van de VS, Donald Trump, die sterk neigt naar autocratie en zich daarbij vrijelijk bedient van onwaarheden en complottheorieën. Zie daartoe de diverse columns in onze Blog Burgerschap. De vrees die wij met velen in de wereld hadden, is bewaarheid, en in een veel ergere mate dan door velen voorspeld. The Washington Post schreef over de bevestiging van al diegenen die al lange tijd waarschuwden voor de gevolgen van een Trump-presidentschap (The Washington Post 10 jan 2021 |). 
Zo was de VS in 2020 en in de eerste dagen van 2021 het toneel van een ramp van ongekende omvang vanwege een pandemie die bij gebrek aan een federaal landelijk beleid vrijelijk kon toeslaan en daarbij 375.000 slachtoffers maakte (aantal per 8-1-2021) en miljoenen mensen van hun baan en bedrijf beroofde. En van een bittere strijd tussen democratische en antidemocratische krachten die de Constitutie op haar grondvesten deed schudden en waarvan de 'coup d'état' of 'insurrection' (opstand) van 6 januari jl, zoals commentatoren en politici in de VS en daarbuiten het noemden, het absolute dieptepunt is. Een update van de situatie na 6 jan 2021 vindt op onze blog Burgerschap.

De actuele stand per 8 januari 2021

Tussen de verkiezingen van 3 november jl die werd gewonnen door de democraat Joe Biden en diens inauguratie op 20 januari jl is er sprake van een heuse couppoging van Donald Trump, die daarbij openlijk wordt gesteund door tientallen Republikeinse senatoren en miljoenen Amerikanen. De basis van die coup: ongefundeerde leugens dat de winst onterecht naar Biden is gegaan.
Sinds de eerste versie van deze column op 8 dec jl verslechterde de situatie in de VS wederom verder. President Trump bleef volharden in bizarre complottheorieën over een zgn. gestolen verkiezingswinst, ondanks dat in 59 rechtszaken en voor het Hooggerechtshof deze protesten en aanklachten naar het Rijk der fabelen werden verwezen. Op 14 december jl. bevestigde het landelijk Verkiezingscollege unaniem de winst van de Democratische opponent Joe Biden. Als wraak op met name de Republikeinen die hem hierin tegenspraken, torpedeerde Trump op 23 december jl de door Democraten en Republikeinen opgestelde Relief Bill, een belangrijke wet van ruim 900 miljard dollar, waarin hoognodige steun voor miljoenen werkloze Amerikanen en kwetsbare bedrijven.

Al sinds de voorverkiezingen in 2015 en de periode in de aanloop naar de verkiezingen in november 2016 ondermijnen Trump en zijn adviseurs de democratie op alle mogelijke manieren. Te beginnen met o.m. de bewezen betrokkenheid van Rusland en Wikileaks via hacking. Daarna volgden jaren van dagelijkse leugens, corruptie, verwaarlozing en uitholling van het ambt van de president, campagnevoeren voor uitsluitend de eigen aanhang en, als een van de enorme dieptepunten, in 2020 de moedwillige weigering om de COVID-19 pandemie in het land te bestrijden. De reden werd op tape vastgelegd in interviews met Bob Woodward: angst de bevolking te verontrusten en daarmee de eigen herverkiezing in gevaar te brengen.  

  • Tussen februari 2020 - 8 januari 2021 verloren 370.000 Amerikanen hun leven als gevolg van COVID-19. Circa 75% van hen had volgens experts medisch verzorgd kunnen worden en kunnen overleven als de federale overheid samen met de 50 staten een gedegen preventief zou hebben gevoerd. 

Trump als Nero
In tal van media werd al geruime tijd de vergelijking gemaakt - Trump als Nero, de man die van 54 tot 9 juni 68 keizer van het Romeinse rijk was. En van wie wordt gezegd dat hij in een vlaag van waanzin Rome in brand liet steken, zong bij het zien van de vlammen en de christenen van alles de schuld gaf. Trump heeft de VS in brand gezet en zingt zijn lied. En iedereen heeft schuld, behalve hijzelf. Hij is slachtoffer. 

In de VS is 6 januari jl na de verkiezingsdag van 3 november een ceremoniële dag waarop het Congres de stemmen telt die de verkiezing van de toekomstige president en diens vice-President bevestigen. Al weken van tevoren had Trump zijn aanhangers opgeroepen naar Washington te komen. 'Going to be wild' twitterde hij. Het werd 'wild'. Duizenden omringden het Capitool waar op dat moment de telling van de stemmen plaatsvond en honderden drongen het Capitool binnen. Functionarissen van de geheime dienst kwamen de Senaat en het Lager Huis binnen en senatoren werden in allerijl geëvacueerd. Opstandelingen drongen kantoren en de Senaat en het Lager Huis binnen en maakten selfies en video's. Sinds 1812 had Washington een dergelijk beleg niet meer meegemaakt. 

  • Pro-Trump mob storms the Capitol
    MSNBC 7 jan 2021 |
    Washington Post White House Bureau Chief Philip Rucker shares the latest reporting on what's going on inside the Trump White House after the president encouraged a violent insurrection on Capitol Hill.

Trump
Trump is incompetent en antidemocratisch gebleken, een would-be-autocraat, zonder boodschap aan de wereld en met de instelling van iemand die zich bij voorkeur wil ontdoen of afstand wil nemen van iedereen die hem dwars zit. Zich afscheiden van alles wat hem onwelgevallig is, is één manier zich te profileren. Daarom liet hij een muur om het Witte Huis aanleggen, wil hij een muur aan de grens van Mexico en verbreekt hij alle allianties met o.m. Europa en organisaties zoals de VN en de WHO. Voor Trump zijn diplomatie, communicatie, zich houden aan wetten, afspraken en regels onbegonnen werk. Hij kan er niets mee, hij kan het niet overzien en niet plaatsen. Hij is geen rebel, geen idealist, geen intellectueel. Hij is een pure opportunist die niet verder kijkt dan vandaag, geen verantwoordelijkheden kent of neemt en ontkent wat hij zojuist heeft gezegd. Hij leeft in een harnas – daarbinnen zijn emotie en gevoelens verbannen. Alleen het eigen overleven telt. Als president heeft hij alleen zijn eigen aanhang bedient, niet het land, en via Twitter geregeerd. Zijn credo: nooit sorry zeggen en neerkijken op ‘losers’. Zijn verkiezingsnederlaag van 3 november 2020 toegeven is dan ook een brug te ver voor hem. Die wilde hij, letterlijk, met alle middelen voorkomen. De ontkenning ervan is ook een middel voor hem en de rode draad van al zijn activiteiten en uitingen in het afgelopen jaar. Het doel: twijfel zaaien over de legitimiteit van de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

 

  • Ruim voor de verkiezingen schetste Trumps nicht Mary Trump in een boek en in de media een beeld van haar oom en wat hij zou doen als hij de verkiezingen zou verliezen: The president’s niece told CNN’s Don Lemon that Trump would be in for a “rough ride.”?

Sabotage van de verkiezingen - ontkenning van zijn verlies
Al maanden vóór de presidentsverkiezingen op 3 november 2020 riep hij dat als hij de verkiezingen verliest deze wel moeten zijn gemanipuleerd. Er waren pogingen vanuit het Witte Huis de posterijen te dwingen om het aantal postbussen in landelijke regio’s te verminderen om stemmen per post te ontmoedigen. Grenzen van kiesdistricten werden gemanipuleerd om Republikeinen te bevoordelen en zwarte Amerikanen te benadelen. Extra eisen werden aan legitimatie gesteld om etnische minderheden en zwarte Amerikanen te ontmoedigen te gaan stemmen. Na de verloren verkiezingen volgden weken van glasharde ontkenning dat de verkiezingen waren verloren. Van gouverneurs werd geëist dat ze de verkiezingsuitslag niet moesten bevestigen. Geen van hen gaf er gehoor aan. Rechtszaken volgden. Alle bijna 60 rechtszaken werden verloren, niet zelden met een vernietigend oordeel van de rechters, sommige door de Trump-regering zelf aangesteld. De minister van Justitie Barr, ook wel 'Trumps advocaat' genoemd, heeft geen fraude gevonden. En tot dezelfde conclusie kwamen enkele geheime diensten. Van een dienst kwam zelfs de uitspraak dat deze verkieizingen de meest beveiligde en meest veilige waren ooit. 

Het lied van fraude
Maar ‘Nero’ Trump bleef zijn lied van fraude zingen, terwijl hij de democratie in brand zet. En dat te midden van een door corona geteisterd land: eind 2020 stond de teller van het aantal COVID-19 slachtoffers op 350.000, de economie bevond en bevindt zich in een crisis. Trump erkende in een op tape opgenomen gesprek met journalist Bob Woodward dat hij al in februari 2020 op de hoogte was van de dodelijke gevolgen van corona. Hij bleef de ernst ontkennen en weigerde een landelijk beleid uit te rollen om, zoals hij zei, de bevolking niet te verontrusten en zo de economie te beschermen – een houding die hij innam uit angst dat hij anders de presidentsverkiezingen van november zou verliezen. Die opnames van het gesprek met Woodward vormden het zoveelste schandaal. En op 4 januari jl toonden nieuwe bandopnames, dit keer met en verkiezingsfunctionaris van de staat Georgia die Trump verloor, opnieuw aan dat Trump geen scrupules kent. In een uur lang gesprek probeerde hij die functionaris met slijmen, loze argumenten en bedreigingen te overreden om het aantal stemmen waarmee hij had verloren – 11.780 - ‘ergens’ vandaan te halen, zodat hij alsnog als winnaar uit de bus kon komen.

  • Kort na de bestorming op 6 januari van het Capitool vervolgde het Congres het in de Constitutie vastgelegde proces om met het tellen van de stemmen de verkiezing van Joe Biden te bevestigen. Ondanks de revolte kort daarvoor van Trump-aanhangers stemden 147 Republikeinen tegen.

Medeplichtig
De Republikeinse partij is medeplichtig. De partij liet hem zijn gang gaan, in feite al sinds de verkiezingscampagne in 2015-2016. Trump verloor de verkiezingen uiteindelijk. Maar om hem en daarmee zijn tientallen miljoenen volgelingen niet voor het hoofd te stoten, bleef de algemene erkenning van het verkiezingsverlies uit. Slechts enkele tientallen Republikeinse senatoren gaven schoorvoetend en veelal achter de schermen de zege van opponent Joe Biden en vice-president Kamala Harris, de eerste vrouw en zwarte Amerikaan in dat ambt, toe. Trump hield voet bij stuk, bleef de verkiezingsfraude en zijn eigen winst volhouden en het bleek financieel een verrassend lucratieve strategie. Tot dusver kreeg zijn houding van 'moedig' verzet de steun van zo'n 70% van de Republikeinse kiezers (!) wat zo’n 250 miljoen dollar van donateurs in het laadje bracht. Voor dat geld ondermijnde hij met liefde het vertrouwen in de democratie en in de Constitutie. Dat was zijn doel - het toch al grote wanvertrouwen van de Amerikanen in Washington en de overheid beneden het nulpunt brengen en de democratie en de bestaande instituten naar zijn hand zetten. Iets waarmee hij overigens direct na zijn onverwachte zege in november 2016 al begon. Geen president heeft ooit tevoren de onafhankelijke overheidsorganisaties zo bekritiseerd en gemanipuleerd en van pro-Trumpers in leidinggevende posities voorzien.

  • Vanaf januari 2016 legde The Washington Post de leugens en onwaarheden van Trump vast - het aantal ligt op dit momenteel op ruim 24.000 keer. Alles wat over de verkiezingen door Trump en diens adviseurs is gezegd is aantoonbaar onwaar en in 60 rechtzaken van tafel geveegd. En toch geloven miljoenen Amerikanen wat Trump zegt. 

Meester in de ontkenning
Trump mistte het vermogen om te regeren, hij miste het intellect, de focus en de interesse - zijn regering heeft op geen enkel gebied constructief beleid gevoerd - maar hij is een meester in manipuleren door liegen (zo’n 23.000 keer sinds 2016 volgens The Washington Post) en corrupt gedrag. Hij heeft een onweerstaanbare neiging om te beledigen, conflicten te veroorzaken, zichzelf racistisch uit te laten, zichzelf op kosten van anderen (sinds 2016 op kosten van de democratie) te verrijken en te golfen – zo’n 300 keer was hij in 4 jaar tijd op de golfbanen van een van zijn vakantieoorden te vinden waarbij hij het geen probleem vindt om de slagentelling te vervalsen teneinde als winnaar uit de bus te komen.

Wat de oppositie en de vrije pers hoofdbrekens veroorzaakte was en is de enorme steun in het land voor Trumpisme. Zo'n 73 miljoen mensen stemden op hem en tientallen miljoenen steunden zijn protest en weerstand om Biden als 46e president te erkennen. Dat vormde een enorm dilemma en schetst de diepe kloof in de samenleving van de VS. Een kloof die er gezien de historie van consequent racisme en het pleidooi voor isolationisme van conservatief Amerika altijd is geweest. Dat pas in 1964 de Civil Rights Act werd aanvaard is bizar en een gotspe maar was een mijlpaal in de wetgeving van de Verenigde Staten. Het verbood de belangrijkste vormen van discriminatie van Afro-Amerikanen en vrouwen, met inbegrip van rassensegregatie (wiki). Dat daarmee het racisme als sneeuw voor de zon verdween is een illusie. Dat na de eerste zwarte Amerikaanse president Obama een opportunist en racist als Trump werd gekozen, is geen toeval. 

Rechtszaken
Trump en zijn familie wacht na het vertrek op 20 januari 2021 uit het Witte Huis een lange reeks rechtszaken, een van de redenen van zijn halsstarrig ontkennen dat hij heeft verloren en het klampen aan het presidentschap. Maar de belangrijkste is dat hij zijn leven lang een imago heeft opgehouden van de ‘eeuwige winnaar’. Tegen beter weten in want sinds zijn tienerjaren heeft hij een spoor van faillissementen en projecten vol list en bedrog achter gelaten. Zijn connecties met criminele organisaties en personen zijn genoegzaam bekend, ook in de afgelopen vier jaar. Tijdens zijn presidentschap zijn tal van zijn adviseurs voor de rechter gedaagd wegens fraude, corruptie en/of liegen onder ede en is een aantal tot gevangenisstraffen veroordeeld. 

De democratie heeft enorme deuken opgelopen door Trump en de steun die hij heeft gehad van Republikeinen en gelijkgezinden – mensen die in feite weinig boodschap hebben aan de democratie en des te meer aan het verwerven van macht en invloed en het met alle middelen behouden ervan. Tegen de wil van het in september 2020 overleden democratische lid van het Hooggerechtshof Ruth Bader Ginsberg, benoemde Trump toch vlak voor de verkiezingen van 3 november jl een nieuwe rechter. Hij riep 'zijn'  zes leden van het gerechtshof op de 'moed' te hebben de uitslag van Pennsylvania ongeldig te verklaren. Trump plagieert daarmee het corrupt gedrag van dictators elders in de wereld die rechters in hun zak hebben.

Vernietigend oordeel van 'Trumps' Hooggerechtshof
Het Hooggerechtshof van de VS gaf met een unaniem en zeldzaam vernederend en vernietigend oordeel in een enkele zin haar oordeel en veegde het verzoek om behandeling van de zaak van tafel: 'The application for injunctive relief presented to Justice Alito and by him referred to the Court is denied.'
Het lijkt tegelijk een samenvattend, symbolisch en keihard oordeel van afwijzing van vier jaar Trump. Zie hier het vlijmscherpe commentaar van Lawrence O'Donnell van MSNBC op de uitspraak.

  • Lawrence: The Supreme Court ‘crushed’ Trump
    MSNBC 9 dec 2020 |

Zie ook op onze website onze blog over het belang van en de bedreigingen voor de democratie

  • Blog Burgerschap - Democratische beginselen leren kennen, toepassen en onderhouden  
  • Burgerschap - Racisme & slavernij - een overzicht - juni 2020
    Profielactueel 16 dec 2020 | 
  • De strijd om de democratie in de VS 
    Hoe in vier jaar tijd 24.000 leugens de kille waarheid over Amerika onthulden
    Platform Profielactueel 12 januari 2021 |
 

 
Meer over
 
1 jul 2024

VS&Politiek | 2024 Een testjaar voor de democratie deel II

VS&Politiek | 2024 Een testjaar voor de democratie deel II
18 nov 2020

Biden won maar in de VS blijkt Jim Crowe nooit te zijn verdwenen

Biden won maar in de VS blijkt Jim Crowe nooit te zijn verdwenen
29181.jpg
2 jul 2024

Lees onze columns over Vrijheid&Democratie | Burgerschap & Samenleving in Balans

Lees onze columns over Vrijheid&Democratie | Burgerschap & Samenleving in Balans

COOKIE INFORMATIE

Voor een volledige werking van deze website wordt gebruik gemaakt van cookies.
Meer informatie over cookies > Accepteren Alleen noodzakelijke cookies