A-O neemt u ditmaal mee naar ,,het koudste plekje ter wereld", dat we kunnen vinden in het Kamerlingh Onnes-Laboratorium in Leiden. Nederland heeft steeds vooraan gestaan in het wetenschappelijk onderzoek van zeer /age temperaturen. Namen als Keesom en Kamerlingh Onnes hebben bij de wetenschappelijke werkers over de hele wereld een bekende klank gekregen. Hun pionierswerk wordt door andere Nederlandse geleerden voortgezet.
Steeds dichter tracht men te naderen tot het ,,absolute nulpunt", de grens waar beneden geen temperatuur mogelijk is.
V66r 1933 was men deze grens tot op ongeveer een graad genaderd. In dat jaar werd door Prof. De Haas en Wiersma een geheel nieuwe methode toegepast, waardoor men weer een flinke stap verder kwam. Hoe hoog — of liever hoe laag — de bereikte temperaturen waren, kon niet precies worden vastgesteld, maar men schatte, dat de laagste temperatuur niet meer dan enkele honderdste graden boven het absolute nulpunt lag.
Het vorige jaar kon worden medegedeeld door Prof Gorter, de huidige directeur van het Kamerlingh Onnes-Laboratorium, dat opnieuw een belangrijke vordering was gemaakt. Men was er in ges/aagd de schattingen te vervangen door nauw-keun'ge metingen. Daarbij bleek dat het in werkelijkheid ,,heel wat kouder" was dan men geraamd had. Zo zijn er temperaturen van 0,003 graad boven het absolute nulpunt gemeten.
Dit is het werk geweest van Dr D. de Klerk en Drs M. J. Steenland.
Wij stellen het buitengewoon op prijs dat beide onderzoekers, wier foto op de omslag van dit boekje voorkomt, bereid waren onze A-O-lezers iets te vertellen over het onderzoek op het gebied van de laagste temperaturen. Ook al zou het te ver voeren, wanneer precies werd besproken hoe deze laatste nauwkeurige metingen plaats vinden, toch blijft er nog genoeg interes-sants te vertellen over de wedloop naar het absolute nulpunt.
Inhoudsopgave