Jung sprak over synchroniciteit. Einstein verwees naar de relativiteit en de versmelting van tijd en ruimte. In zen heet het ‘ontwaken tot wat is’. In de christelijke mythologie wordt gesproken van de Heilige Graal die een beker met een groot geheim zou omvatten. Er is ‘iets’ in wat we bestaan noemen, waarin alles verenigd is. Ja, waaruit alles voortkomt. Waarin alles wat we zien, horen, voelen en ervaren op slechts één plek plaatsvindt, een plek waar de wereld geen moment hetzelfde is en waarin verleden, heden en toekomst met, in en door elkaar heen bestaan. Waar dat is? Waar anders dan op de plek waar we nu zijn. Waar we altijd zijn.
We praten over toekomst en leven de illusie dat het ergens op afstand staat – straks, morgen, volgende week of volgende maand. Maar we spreken die woorden hier en nu uit. We denken hier en nu aan de toekomst. Nergens anders. En hetzelfde geldt voor het verleden. Het lijkt allemaal zo levendig door beelden, herinneringen, agenda’s en voornemens. Maar verleden en toekomst zijn nergens anders dan ‘hier’. En hier. En hier. Want per moment verandert alles, het hele universum verandert per moment. Vandaar…wat als de toekomst…al heet plaatsgevonden. Nu. En nu. En nu. Het is amper te vatten dat de toekomst onder onze voeten ligt, net als het verleden en het heden.
Ons denkvermogen speelt ons parten, al sinds mensenheugenis, dat wil zeggen sinds de mens is gaan denken, een bewustzijn over zichzelf en de omgeving begon te ontwikkelen. Voor Carl Gustav Jung was het duidelijk wat er doorheen duizenden jaren van ontwikkeling gebeurde – met de neiging tot conceptualisering dreven we meer en meer af van onze eigen natuur. Mens en natuur en daarmee het leven en de dood kwamen tegen over elkaar te staan. En alles wat we ‘buiten ons zelf’ plaatsten moest worden benoemd en verklaard. Mythologie, godencultuur, religie. Elke cultuur had weer een eigen verklaring voor het ontstaan van de wereld en voor het leven en de dood. Er ontstonden goden en buitenaardse werelden die werden aanbeden en in elke cultuur een eigen vorm en gestalte kregen.
En met de voortschrijdende bewustzijnsontwikkelingen ontstonden bewegingen die op zoek gingen naar de oorsprong, de wezenskern van ons bestaan. Het is een bekend fenomeen dat rond 500 v. Chr. op diverse plaatsen in de wereld de inzichten in de werkelijkheid een quantumleap’ maakten. In Griekenland, Perzië, China, India en Zuid-Amerika verschenen visionaire figuren met een diep inzicht in mens, materie en universum. Ze vormden ook de voorlopers voor de wetenschap in de natuurkunde, fysica, astronomie die ieder vanuit het intellect en de intuïtie op zoek gingen naar verklaringen voor (de oorsprong van) het bestaan en ruimte en tijd.
Uiteindelijk is elke serieuze zoektocht een (innerlijk) proces van wegstrepen, we noemen het ook wel het pellen van een ui. In de Indiase Sanskriet cultuur staat het bekend als neti, neti. Het is niet dit en het is niet dat. Geen enkele verklaring voldoet. Wat is het dan wel? De grote verleider in dit alles is ons eigen denkvermogen (cq ons ego) dat niet wil opgeven en ons blijft voorhouden dat er een verklaring moet zijn. Het opgeven van die gedachte als drijfveer lijkt een desastreuze aanslag op het intellectuele menselijke vermogen en is per definitie onaanvaardbaar. Het punt is dat veel zoekers weliswaar bij veel zaken stilstaan, behalve bij…hun denken, hun bewustzijn dat hen gaande houdt. Ja, bij hun ego dat zichzelf niet wil opgeven.
Terug naar de toekomst. En daarmee naar heden en verleden. Het zijn geen gescheiden dimensies, ja ons brein is door opvoeding en scholing gaan compartimenteren maar in de illusie waarin we leven heeft het allemaal dezelfde bron, dezelfde grond. Namelijk ons bewustzijn en uiteindelijk de ultieme bron – onze geestgrond waarin eenieder en alles staat en verbonden is. Want ons bewustzijn is een functie, het werkgeheugen daarvan zou je kunnen zeggen. Die totale eenheid waarin verleden, heden en toekomst, al onze ervaring van dit bestaan en de grenzeloosheid ervan kunnen we ervaren als we voorbij ons bewustzijn kunnen gaan, voorbij woorden, voorbij de fenomenen.
Dan kunnen we ervaren dat de toekomst…al geweest is. En dat we die toekomst zelf zijn. En het verleden. En het heden.