Waarom kiest de Nederlandse samenleving niet voor één alomvattende sector Beroepsonderwijs (vmb-mbo-hbo, zonder deze benamingen) waarin de opleidingen zelf hun niveaus bepalen en indelen? Waarin dus geen discriminatie op niveau meer bestaat maar leerlingen ieder een eigen expertisetraject kunnen kiezen met een flexibele duur, van 3 tot 7-8 jaar.
Bij de vorming van het mbo begin jaren ’90 van de vorige eeuw werden streekscholen en vakopleidingen in conglomeraten van regionale centra opgenomen en de niveaus 1-4 vastgelegd. In de decennia daarna is heel lang nagelaten vmbo en mbo en mbo en hbo goed op elkaar aan te sluiten. Waarom eigenlijk? Omdat dat nu eenmaal het systeem was. En is. De sector Beroepsonderwijs verdelen in niveauschotten had en heeft grote consequenties. Het werkt belemmerend, voor de leerling vanwege de overgangen naar de verschillende sectorniveaus en voor de opleidingen en het bedrijfsleven, omdat de opleidingen niet optimaal op elkaar zijn afgestemd en doorstroming voor problemen zorgt.
Eén sector beroepsonderwijs heeft als voordeel dat het schisma van de hiërarchie verdwijnt. We weten dat vmbo-ers en ook mbo-ers (en hun ouders) zich niet zelden de mindere voelen van een hbo-er of wo-er. Onnodig. De hiërarchische indeling en benaming is een relict uit de oude doos en volstrekt achterhaald. In mijn ogen verdienen wo-ers en vmbo-ers dezelfde waardering. In een nieuwe sector versie van het beroepsonderwijs speelt dat niet meer.
In opleidingen waarin alle beroepsonderwijssectoren verenigd zijn kan uitstekend gedifferentieerd worden. Denk aan techniek en de vele mogelijkheden die deze sector biedt. Denk aan Verpleegkunde. Denk aan de creatieve opleidingen. Niet de niveaus vmbo-mbo-hbo tellen maar de vaardigheden en deskundigheid die een student op bepaalde terreinen opdoet.
Een opleiding beroepsonderwijs kan de nieuwe setting in duur variëren, van 3 tot 7-8 jaren. Waarom niet? Met flexibele studiejaren kan waar het gaat om het opdoen van de beroepspraktijk uitstekend worden samengewerkt met het bedrijfsleven. De grenzen van de huidige beroepsonderwijssectoren (2-3 jaar vmbo, 3-4 jaar mbo) spelen in zo’n setting minder. Een leerling kan zich in een langdurig aaneengesloten periode rustig wijden aan een expertisetraject. Met de mogelijkheid om bij een afgerond opleidingstraject tussentijds uit te stappen of over te stappen. Laat de opleidingen dit zelf bepalen, in nauw overleg met de bedrijfssectoren.