Sinds 2015 schreven we geregeld over de gevaren die de democratie in de VS bedreigden als gevolg van het autocratische Trump-effect. Die gevaren zijn met Midterms in de VS in een klap minder geworden, dankzij GenZ en vrouwen die massaal kwamen opdagen en met hun stem een heldere prodemocratische boodschap afgegeven. De wereld kan even opgelucht ademhalen.
De Midterms in de VS zijn de traditionele verkiezingen tussen twee Presidentsverkiezingen in. De Amerikaanse burger kan dan stemmen op kandidaten van keuze voor tal van functies en posities in het hele land, van Senator en Afgevaardigde in het Congres (Senaat of Huis) in Washington DC tot Gouverneur, Officier van Justitie en vertegenwoordiger in de politiek van een staat. Die Midterms zijn doorgaans een ramp voor en afrekening van de regerende partij. Niet dit jaar, niet op dinsdag 8 november 2022. Het waren Democratische kiezers, en vooral vrouwen en de GenZ generatie, die op hun beurt afrekenden met de Republikeinen, met hun politiek van onderdrukking en met de extreme, aan Donald Trump-gelieerde Make America Great Again (MAGA)beweging. De boodschap van vrouwen en GenZ was luid en duidelijk: Do NOT mess with our freedoms, with our democracy and with our future!! Waar de Republikeinen hadden gerekend op een ‘red wave’, kleurden de Midterms blauw, de kleur van de Democraten.
- Opinion: Here's what got my Gen Z friends to turn out at the polls
CNN zaterdag 12 November 2022 |
Voor de zomer bepaalde het Hooggerechtshof, van wie zes van de negen leden conservatief zijn, dat elke staat zelf een abortusbeleid kan bepalen. Staten met een conservatieve signatuur gingen onmiddellijk aan de slag met een extreem streng beleid. Dat zorgde bij veel vrouwen – links en rechts! – voor een antipathie voor de Republikeinen die op hun beurt erop rekenden dat de hoge inflatie en de dure supermarkt in hun voordeel zouden uitpakken. Onder jongeren speelden niet alleen de keuzevrijheid voor vrouwen maar ook het klimaat en het extreme wapengeweld, dat laatste als gevolg van het pro-vuurwapenstandpunt van de Republikeinen. Sinds 1970 vonden er ruim 2000 vuurwapenincidenten op scholen plaats, soms met tientallen doden. Elke dag sterven er in de VS 12 jonge mensen en raken er 32 gewond door vuurwapens die doodsoorzaak nummer 1 zijn onder de Amerikaanse jeugd. Veel scholieren die dergelijke aanslagen overleefden hebben zich gecommitteerd aan organisaties die een ommezwaai in wapenbezit en het geweld van vuurwapens nastreven.
Sinds de verkiezingswinst in november 2020 boekten de Democraten, met Joe Biden in het Witte Huis en zowel de Senaat als het Huis van Afgevaardigden in handen, in beide huizen het ene belangrijke resultaat na het andere: een Klimaat Wet, een Infrastructuur Wet, financiële ondersteuning voor de zwakkeren, een sterke economisch herstel met miljoenen nieuwe banen, kwijtschelding van (een deel van de) studentenlening, uitbreiding van staatsgezondheidszorg, herstel van het imago en de positie van de VS in de wereld, het commitment aan de EU en de NAVO en de gezamenlijke steun met bondgenoten aan Oekraïne.
- Abortion Referendums: Voters Reject Restrictions in Kentucky and Montana
CNET.com 9 november 2022 |
Het CV van de Republikeinen liet en laat intussen zwaar te wensen over. Sinds ze in 2015 toenmalig kandidaat Trump in 2015 steunden hebben ze vooral een antidemocratisch beleid gevoerd. Trump was President van 2016-2020 maar verloor zijn herverkiezing in de Presidentsverkiezingen van november 2022, maar Trump weigert nog altijd zijn verlies te erkennen. Hij deed er alles aan om de verkiezingsuitslag te blokkeren en leidde op 6 januari 2021 zelfs een opstand van zijn achterban naar het Capitool. De Republikeinen bleven hem – vaak stilzwijgend – desondanks steunen, vooral vanwege zijn grote maar extreem rechtse achterban. In het Congres was en is de Republikeinse partij afwezig. Ze hebben geen ideeën en stemmen zo ongeveer tegen alle wetsvoorstellen van de Democraten. Een belangrijke wet die werd geblokkeerd, is de Kieswet (The Freedom to Vote Act), die in een herziening van tal van aspecten van verkiezingen voorziet om een rechtvaardig verloop van verkiezingen op staats- en lokaal gebied te garanderen. In de aanloop naar de Midterms groeiden de zorgen voor het behoud van de democratie in de VS. In tal van staten wonnen door Trump gesteunde extreem rechtse personen hun kandidatuur. Sommigen verkondigden van tevoren dat ‘als zij de Midterms wonnen, er nooit meer een verkiezing zou worden verloren.’
- ‘Thank you Gen Z!’ How young voters saved the Democrats
The Independent zaterdag 12 November 2022 |
Het imago van de Republikeinen werd in de afgelopen jaren toenemend ‘MAGA-extreem’, met alle al zichtbare gevolgen voor o.m. de democratie, voor vrouwen, jongeren, het klimaat en de plaats van de VS in de wereld van dien. Die dreiging, in combinatie met de vele onderdrukkende maatregelen, leidde tot een massale steun voor de Democraten tijdens de Midterm-verkiezingen. De VS, en met name de jonge burgers, willen geen autocratisch beleid waarin een select groepje het leven van anderen bepaald, ze willen geen situatie waarin abortus in alle gevallen strafbaar is, ze willen geen leiders die in complottheorieën geloven en dat de klimaatcrisis fake is, die hardop verkondigen dat Trump won in november 2020 en dat de democratie geen toekomst heeft. Trump zelf is door conservatieve media onmiddellijk tot vrij wild verklaard en is opgeroepen met pensioen te gaan. Zijn karakter gestand doend geeft hij iedereen de schuld van de slechte resultaten behalve zichzelf. Hij wil zich wellicht voor de Presidentsverkiezingen in 2024 kandidaat stellen, al is het maar om onder 19 lopende rechtszaken en onderzoeken uit te komen.
Hoe dan ook, voor nu hebben de Midterms een heldere prodemocratische boodschap afgegeven. De wereld kan even opgelucht ademhalen