Wie een gevangenisstraf krijgt opgelegd wordt in een gevangenis opgesloten. Iedere dag zetten medewerkers in tal van functies zich in om gedetineerden zo goed mogelijk te begeleiden en voor te bereiden op de periode na hun detentie. Met een mbo-opleiding niveau 2 kun je aan de slag. Hier enkele voorbeelden van werkzaamheden in de Penitentiaire Inrichting (PI) van Alphen aan de Rijn.
Beveiliger Gerlinda: ‘Respect geven, is respect krijgen’
Gerlinda werkte via veiligheidsbedrijf G4S al een jaar als beveiliger in de gevangenis van PI Alphen aan den Rijn. Toen ze werd gevraagd over te stappen, hoefde ze niet lang na te denken. Ook al omdat ze de Basisopleiding Complexbeveiliger mocht volgen. ‘Hier komt van alles voorbij. Van integriteit tot agressiebeheersing. Maar ook: hoe werkt het gevangeniswezen? Hard bikkelen, maar als ik gefocust blijf, ga ik het halen.’
Die opleiding – zes weken, vijf dagen per week – is een mooie mix tussen theorie en praktijk. Met het accent op het alledaagse werk van een complexbeveiliger. Zo leert Gerlinda de beelden van de X-Ray te ‘lezen’. ‘USB-stick, telefoon, drugs, wapens –mag er niet in en niet uit. Lijkt makkelijker dan het is. Mensen proberen van alles mee naar binnen te smokkelen. Zie dat maar eens op te sporen …’ Mijn werk is zó gevarieerd. De ene dag bij de X-Ray, de andere dag rondes lopen langs de buitenmuren. Of de gedetineerden die naar Arbeid gaan door de detectie begeleiden – rookwaar, aanstekers en messen zijn bijvoorbeeld verboden. Nieuwkomers vergeten dat snel, dan geef ik een waarschuwing. Wie weer over de schreef gaat, krijgt een rapport.’
Geen dag hetzelfde
Gerlinda gaat elke dag met plezier naar haar werk. ‘Omdat hier geen dag hetzelfde is. Medisch alarm? Dan zorg ik dat de arts snel bij de gedetineerde is. Brandalarm? Dan zet ik de juiste deuren open en regel ik een makkelijke doortocht voor de brandweer. Het mooiste is het persoonlijke contact met collega’s maar ook met de gedetineerden. Een nieuwkomer probeert je vaak uit. Dan is het belangrijk dat je duidelijk bent – dat hij weet wat hij aan me heeft. Ik maak met iedereen wel een babbeltje. Hoe was het bezoek? Is je dochter nog geweest? Ze zijn altijd blij me te zien.’
Natuurlijk is er wel eens een gedetineerde die intimideert. ‘Daarom ben ik altijd alert – hoe kijkt hij, hoe klinkt z’n stem? In dit werk heb je mensenkennis nodig, want je moet aansluiten op iemands stemming. En zeker niet provoceren. Je kunt bijvoorbeeld iemand iets opleggen, maar het ook gewoon vragen. Respect geven, is respect krijgen.’
Dennis: ‘Gedetineerden willen waardering, die geef ik ook’
Dennis is arbeidsbegeleider. Keukenonderdelen lassen, tuingereedschap maken, metalen buizen zagen, hout bewerken of werken in de groenvoorziening. Gedetineerden steken elke dag de handen uit de mouwen. Op de arbeidszaal is hij hun begeleider. Samen met collega’s zorgt hij ervoor dat de productiedoelstellingen worden gehaald als het gaat om planning en kwaliteit.
Dennis is constant bezig de gedetineerden de goede kant op te bewegen – net werk afleveren vanuit een goede collegiale houding. ‘Dat vind ik het mooie aan mijn werk: constant met de jongens aan de slag zijn. Die intentie moet je hier ook wel hebben. Ik vind het leuk om gedetineerden op te leiden en verantwoordelijkheid te geven. Coachen – dat moet je willen én kunnen. Een makkelijke baan is dit niet, het is allemaal mensenwerk. Ik zou het grotendeels van achter m’n bureau kunnen doen, maar zo zit ik niet in elkaar. Ik ben veel in de zaal, tussen de jongens. Zo sta je dichtbij en bereik je het meest.’
Dennis komt uit de sportwereld; hij was tennisleraar. Werken bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) zag hij aanvankelijk als een tussenstation. Maar het bevalt hem zo goed dat hij niet uit de gevangenis is weg te slaan. In de Penitentiaire Inrichting Alphen aan den Rijn is Dennis medior arbeidsbegeleider. Hij is vastbesloten door te groeien naar een senior rol: ‘Ik werk graag met mensen – leren, stimuleren, motiveren. De gedetineerden hier willen waardering ontvangen, daarom benader ik ze positief.’
In de gevangenis doen sommige gedetineerden vakwerk. Andere komen bij Divers terecht. ‘Dat werk is op zich vrij simpel: samen producten in elkaar zetten. Maar waar het écht om draait, is het leren van basisvaardigheden, zodat mensen succesvol reïntegreren. Snappen hoe de lijntjes lopen op een werkzaal bijvoorbeeld. En ontdekken dat ze als mens belangrijk zijn. Dat ze een schakel zijn in het grotere geheel en zelf initiatief mogen nemen. Allemaal zaken die ze ook nodig hebben als ze – en dat is ons doel – straks de reguliere arbeidsmarkt opgaan.’ Hoewel Dennis zich sterk maakt voor al ‘zijn’ jongens, is hij reëel genoeg om te beseffen dat niet bij iedereen het kwartje valt. ‘Als er van de tien gasten één of twee goed terugkeren in de maatschappij, geeft me dat al voldoening.’
Dichtbij staan
Dennis is constant bezig de gedetineerden de goede kant op te bewegen – net werk afleveren, je netjes gedragen. ‘Dat vind ik het mooie aan mijn werk: constant met de jongens aan de slag zijn. Die intentie moet je hier ook wel hebben. Ik vind het leuk om gedetineerden op te leiden en verantwoordelijkheid te geven. Coachen – dat moet je willen én kunnen. Een makkelijke baan is dit niet, het is allemaal mensenwerk. Ik zou het grotendeels van achter m’n bureau kunnen doen, maar zo zit ik niet in elkaar. Ik ben veel in de zaal, tussen de jongens. Zo sta je dichtbij en bereik je het meest.’
En wat te doen als een gedetineerde z’n kont tegen de krib gooit? Dennis: ‘Er is er altijd wel een die weigert te werken. Dan kun je hem wegsturen, maar dat vind ik te makkelijk. Veel liever ga ik dan het gesprek aan. Altijd één op één, want iemand in de groep op z’n donder geven, werkt averechts. Complimenten uitdelen, verantwoordelijkheid geven – dat werkt bij de meesten toch het best.’
Functie-eisen
- Je hebt minimaal een mbo 2-diploma, bij voorkeur in de richting beveiliging. Wanneer je nog niet beschikt over dit diploma krijg je bij DJI de mogelijkheid dit te behalen.
- Je vindt het geen probleem te werken in onregelmatige diensten.
- Je bent representatief en een gastheer of -vrouw voor bezoekers.
Dit is jouw kracht
- Je bent het visitekaartje van de gevangenis: je staat iedereen netjes te woord en schakelt gemakkelijk tussen de verschillende partijen met wie je te maken hebt, van gedetineerden en advocaten tot je collega’s.
- Je vindt het leuk om continu te switchen tussen de verschillende taken die bij het beveiligingsvak horen.
- Je bent stressbestendig en staat stevig in je schoenen. Hierbij ben je in staat je eigen gedragsstijl aan te passen als er zich problemen of kansen voordoen, om zo het gestelde doel te bereiken.
- Je treedt zeker en met rust op en weet dit gedrag te handhaven, ook in lastige situaties.
- Je gaat goed om met de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid die je in deze functie krijgt.
Bron: https://www.werkenbijpialphen.nl/testimonial