Hoe kom je binnen onderwijsorganisaties tot een gezonde en gestage ontwikkeling waarin sprake is van sturing tot zelfsturing, organisaties met visie en kwaliteit en magneetkracht voor professionals die vanzelf de lat graag hoog leggen? Hrm-directeuren en leden van het College van Bestuur van ROC van Twente en Deltion College uiten zich daarover in de februari-uitgave van vaktijdschrift Profiel.
Voor ROC van Twente schrijven John van der Vegt, voorzitter College van Bestuur en Adrie Michels, directeur Personeel & Organisatie. Van Deltion College zijn dat Marc Otto, lid van het College van Bestuur en Henk Achtereekte, directeur Human Resource & Development.
Van der Vegt en Michels: ‘Binnen onze organisatie is een hogere professionele lat geen discussiepunt. De manier om die te bewerkstelligen is echter een heikele kwestie.’
Er blijkt behoefte bij de professional om zelf regie te hebben en verantwoordelijkheid te nemen. Tegelijkertijd is er een werkgeversbehoefte om sturing te geven aan een feedbackcultuur als die er nog niet is. Hoe verhoudt sturing zich tot die behoefte aan zelfsturing? Van der Vegt en Michels: ‘Sommige managementgoeroes zeggen dat je gewoon moet stoppen met sturen, want dan ontstaat zelfsturing vanzelf. Tegelijkertijd hebben ook wij te maken met inspectiekaders die monitoren op borging in alle lagen en natuurlijk onze eigen bedenkingen dat het misschien te lang duurt totdat het vanzelf ontstaat. Hoe te handelen? We hebben aangesloten bij de drie fasen van professionaliteit van MBO instellingen, zoals dat is beschreven in ‘Weet, denk, doe!’ en waar wij aan hebben bijgedragen (zie ook vaktijdschrift Profiel uitgave februari 2015 en www.weetdenkdoe.nl). In deze ‘professionaliseringsversneller’ worden niet alleen drie fasen beschreven, maar ook gewezen op het gevaar om aan het eind – bij het ideaal - te beginnen. Kortom: je organisatie moet er wel klaar voor zijn; zit je nog in fase twee, moet je gaan duwen richting fase drie, waarin eigen regie en faciliterend leiderschap vanzelfsprekend wordt. Wij hebben dus gekozen om te duwen, maar wel door te anticiperen op wat in fase drie bereikt moet worden.’
Professionaliseringsversneller
Marc Otto en Henk Achtereekte van Deltion gaan in hun bijdrage in op de toenemende werkdruk in veel docententeams. Een gevolg van toenemende eisen aan de docent, individualisering van leerroutes van studenten en een uitgebreide verantwoordingenadministratie. De focus is snel gericht op ‘het onderwijsteam nadrukkelijker centraal stellen’ . Maar de vraag is dan vooral hoe? Hebben we daar één oplossing voor?
Als één van de vier MBO instellingen werkte het Deltion College mee aan het boek ‘Weet denk doe!, snel professionaliseren in het MBO’. Dit boek beschrijft drie organisatieontwikkelingsfasen op zeven aspecten van organisatieontwikkeling. Het biedt handvatten om te ontdekken waar je staat als organisatie en hoe je je verder kunt ontwikkelen, kunt verbeteren. Het boek ademt de wil om te ontwikkelen uit. In aansluiting hierop hebben we binnen Deltion met verschillende medewerkers en leidinggevenden uit de organisatie de kenmerken van het ‘Team2020’ in kaart gebracht.
Het boek ‘Weet, denk, doe!’ en de ‘Teamkaart2020’ zijn adequate middelen geworden om gesprekken te voeren met onderwijsteams over ontwikkeling. Dit opleggen aan alle teams (‘wasstraat’) lijkt ons echter niet de juiste weg. Hoe teams te verleiden om planmatiger te werken aan vernieuwing? Het gaat daarbij volgens ons meer om ‘wat werkt waar en waarom’.
Foto: ROC van Twente
De volledige artikelen zijn te vinden in vaktijdschrift Profiel. Bestel de uitgave hier.