Het mbo moet studenten ondersteunen bij het innemen van hun plaats in de maatschappij en hen helpen ontdekken wie zij zijn en waar hun talenten liggen, schrijft Verus aan de Onderwijsraad. Die werkt aan een advies over aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. “Een leven lang leren moet je ook leren.”
Verus is de Vereniging voor Christelijk en Katholiek Onderwijs. De samenleving is constant in beweging. En zo ook de arbeidsmarkt. Dit heeft consequenties voor het onderwijs. Het is van groot belang dat het beroepsonderwijs de aansluiting op de steeds dynamischer arbeidsmarkt behoudt. In het licht van de voorbereiding van het advies van de Onderwijsraad over deze aansluiting van met name het middelbaar beroepsonderwijs stuurde Verus de volgende opmerkingen aan de raad:
1. Het mbo heeft meerdere opdrachten. Het dient op te leiden voor een beroep en het vervolgonderwijs. Maar ook socialisatie en persoonsvorming zijn van groot belang. Opleidingen kunnen zichzelf en hun studenten daarbij laten voeden door hun (levensbeschouwelijke) identiteit en de traditie waarin ze staan.
Een stabiele loopbaan met betrekking tot functie en werkinhoud is voor de meeste studenten niet meer aan de orde. Het is daarom van belang dat zij zich kunnen redden in deze dynamische context en stevig in hun schoenen staan
2. De veranderingen in de samenleving zijn zo groot en gaan zo snel, dat een verschil tussen wat de arbeidsmarkt op een specifiek moment vraagt en wat opleidingen kunnen bieden niet te vermijden is. Vaak kunnen ook werkgevers niet aangeven wat ze over drie jaar wensen.
Een brede ontwikkeling en vorming van studenten is daarom belangrijk. Specifiek is aandacht voor regie op de eigen loopbaan belangrijk. Een leven lang leren moet je ook leren. Veel studenten zullen als zzp-er of ondernemer aan de slag (moeten) gaan en iets anders gaan doen dan waar ze ooit voor zijn opgeleid.
3. De uitdaging voor het onderwijs blijft om op te leiden voor een toekomst die we niet precies kennen. En dat vraagt weer om veel aandacht voor vaardigheden die maken dat studenten zich zo goed en snel mogelijk kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden, en niet alleen maar voor de hele specifieke beroepsgerelateerde vaardigheden waar bedrijven hier-en-nu het meeste behoefte aan hebben. Het gaat onder meer om kritische denkvaardigheden, sociale & culturele vaardigheden, zelfregulatie en ondernemendheid.
4. Een leven lang leren is breed. Relevant is bijvoorbeeld ook het leren van elkaar door het deelnemen aan lerende netwerken. In dat kader kunnen ook alumni een rol spelen, onder meer door het geven van gastlessen, of het begeleiden van studenten. Ook de alumni kunnen daarvan weer leren.
5. Arbeidsmarktperspectief is belangrijk bij het aanbieden van een opleiding. Toch kan het wenselijk zijn om een opleiding aan te bieden die op dit criterium laag scoort. Bijvoorbeeld omdat deze toegang geeft tot een opleiding van een hoger niveau die wel goede kansen biedt op de arbeidsmarkt. Zo kan ook aan studenten die ‘lager’ instromen middels doorlopende leerlijnen een mooi perspectief geboden worden.
De Onderwijsraad publiceert haar advies in het derde kwartaal van dit jaar.