ProfielActueel - Waar kunnen mbo-studenten die een ambachtelijke opleiding volgen beter stage lopen dan bij een zzp’er? Twee ondernemers geven leerlingen van Vakschool Schoonhoven de kans hun ambacht in de praktijk te leren. ‘Zo krijgen ze een realistisch beeld. Veel van hen worden uiteindelijk ook zelf zzp’er.’
Minister Jet Bussemaker van Onderwijs vindt dat mbo’ers vaker stage moeten lopen bij zzp’ers. Dat zou extra stageplekken opleveren en zorgen dat kennis van specialistische vaklieden niet verloren gaat. De bedrijven moeten wel voldoen aan de kwaliteitseisen voor een leerbedrijf.
Leerlingen van Vakschool Schoonhoven lopen al regelmatig mee met zelfstandige ondernemers voor hun opleidingen tot goud- en zilversmid, juwelier of uurwerkmaker. ‘Ik krijg de alto’s, de punkers, de metalheads die andere dingen willen dan sieraden maken,’ zegt Kees Klaassen, eigenaar van In Kees of Metals in Zwolle. Klaassen volgde zelf een opleiding tot goud- en zilversmid, maar beperkt zich niet tot traditionele sieraden en gebruiksvoorwerpen. ‘Ik maak van alles van metaal, verzorg workshops en houd me ook bezig met de aankleding van festivals. Ik ben een soort uitvinder.’
Klaassen hoopt dat zijn stagiaires zich ontwikkelen tot duizendpoten. ‘Ik streef niet naar een klassiek meesterschap, maar naar een universeel meesterschap. Ik leer ze nadenken over verschillende oplossingen. Ik hamer ook op zelfstandigheid en eigen initiatief. Dat is in dit soort vakken heel belangrijk. Als je later voor jezelf gaat werken houdt niemand de hele tijd je hand vast.’
Startende culturele ondernemers
Het bedrijf van Klaassen zit in een werkplaats met startende culturele ondernemers. ‘Wij helpen elkaar verder. Dat is ook fijn voor de stagiairs. Zij kunnen bij andere ondernemers binnenkijken en andere stagiairs ontmoeten. Je zit elkaar op die manier ook niet zo op de lip.’
Pascal Boshouwers (25) van Vakschool Schoonhoven heeft drie maanden met Klaassen meegekeken.
‘Het is gevarieerd werk. Aan het begin van de dag kun je niet voorspellen hoe het gaat lopen. Ik was op zoek naar een bedrijf waar ik mijn horizon kon verbreden en dat is goed gelukt. Het is prettig om bij een eenmanszaak stage te lopen omdat je meteen overal bij betrokken wordt.’
‘Pascal heeft een erg mooi meesterstuk gemaakt, een vogelkop,’ zegt Klaassen. ‘Hij stelt zich productief op. Ik heb ook weer van hem geleerd. Hij vraagt bijvoorbeeld waarom ik in een bepaalde volgorde werk en dat moet ik dan weer uitleggen. Dat is het leuke van stagiairs, ik heb er zelf ook wat aan. Ik zoek stagiairs met gedrevenheid, ik wil er niet continu achteraan hoeven zitten. Ik laat ze eerst een dag proefdraaien om te kijken of we bij elkaar passen. Het contact moet mij energie geven.’
Met de handen werken
Klaassen geeft de mbo-studenten de ruimte om te experimenteren en om met kostbare materialen te werken. ‘Ik merk dat steeds meer stagiaires daar moeite mee hebben. Ze zijn zo gewend geraakt aan de virtuele wereld waarin je alles ongedaan kunt maken, dat ze iets moeten overwinnen om met echte materialen aan de slag te gaan. Je kunt iets dan echt verkloten, maar daar leer je van.’
Pascal weet nog niet wat hij na zijn opleiding gaat doen. ‘Ik voel me niet alleen goudsmid. Ik weet vooral dat ik goed met mijn handen kan werken. Misschien word ik ook wel zzp’er.’
Peter van Bruggen werkt als goudsmid ‘in het hogere segment’. Hij heeft een atelier en een winkel in Utrecht en maakt regelmatig gebruik van stagiairs. ‘Dat doe ik deels omdat ik het mijn maatschappelijke verantwoordelijkheid vind: we moeten zorgen dat er geen tekort aan ambachtsmensen ontstaat. Maar ook omdat ik er zelf wat aan heb. Stagiairs kunnen helpen in de winkel en in het atelier. Ze moeten leren naar mijn maatstaven te werken, maar ze mogen ook van alles uitproberen. Ze mogen van zilver maken wat ze willen. Voor goud geldt dat niet, dat is veel duurder. Daar zijn ze zelf ook voorzichtiger mee. Maar ze moeten nu eenmaal wel met dure materialen leren werken. Af en toe is dat spannend. Dan moeten ze bijvoorbeeld een gouden ring op maat maken. Als het misgaat, kost mij dat een paar honderd euro. Maar het is de enige manier om het te leren.’
Britt Rosdorff (28) wilde na de opleiding kunst en economie aan de HKU meer met haar handen werken en begon aan de vakschool Schoonhoven met de deeltijdopleiding tot goudsmid. ‘Bij Peter leer ik nu echt het ambacht. Hij zorgt dat ik kennismaak met verschillende technieken en ik krijg de kans van alles te proberen.’
Peter en Britt
‘Ik denk dat het goed is dat stagiairs in deze sector meelopen met zzp’ers omdat ze zo een realistisch beeld krijgen,’ meent Van Bruggen. ‘Veel van hen worden ook zelf zzp’er. Ze zien hoe moeilijk het soms is om een bedrijf draaiend te houden. Maar ze zien ook hoe ik leef. Mijn vrouw werkt ook in dit bedrijf. Dat betekent dat voor mij zakelijk en privé door elkaar lopen. Dat is niet zo bij een groter bedrijf, daar is meer afstand.’
Britt heeft de smaak te pakken gekregen. ‘Ik wil zelf een sieradenlijn gaan opzetten en verkopen via een webshop. Daarin kan ik de commerciële inzichten van mijn vorige studie combineren met het ambacht dat ik hier heb geleerd.’
Tekst: Mirjam Janssen, Profiel
Foto: Kees Klaassen (r) en Pascal