Leerlingen gebruiken sociale media op grote schaal om te leren voor school en voor hun hobby's. Ze tippen elkaar over YouTube-filmpjes van andere docenten die beter kunnen uitleggen of geven elkaar advies. Ook ondersteunen ze elkaar actief bij het maken van huiswerk door het gebruik van bijvoorbeeld Whatsapp.
Uitwisselen van kennis deden leerlingen voor de komst van sociale media ook al, maar met het gebruik van sociale media als Twitter, Whatsapp en Facebook is de informatie-uitwisseling een stuk gemakkelijker en 'rijker' geworden. Nu kunnen ze bijvoorbeeld vanuit huis samenwerken aan werkstukken en gefotografeerde aantekeningen rondsturen met Whatsapp. Zulke samenwerking tussen leerlingen is intensiever naarmate het onderwijsniveau hoger is.
Dat blijkt uit het onderzoek 'Samen leren - Tieners en sociale media' van stichting Mijn Kind Online en stichting Kennisnet. Het onderzoek is gehouden onder 1500 scholieren tussen 10 en 18 jaar in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Het onderzoek is te downloaden op kennisnet.nl/mediawijsheid.
De belangrijkste resultaten op een rij
- 85% van de ondervraagde 10 t/m 17-jarigen zoekt extra informatie over de leerstof op Google en 61% van de jongeren zoekt extra informatie over de leerstof op YouTube.
- Bijna driekwart (73%) van de jongeren gebruikt internet om oefentoetsen te doen en ruim tweederde (68%) gebruikt internet om zichzelf te overhoren. 60% van de ondervraagde tieners gebruikt sociale media om elkaar vragen te stellen over huiswerk of leerstof en 48% maakt en stuurt foto's van aantekeningen of samenvattingen naar elkaar.
- 11% heeft zelf wel eens een video gemaakt waarin hij of zij iets laat zien of uitlegt zodat iemand anders daarvan kan leren. Bijna driekwart van deze groep heeft deze video ook online gedeeld.
- Van de ondervraagde 10 t/m 17-jarigen zegt 20% zijn mobiele telefoon wel eens in de les te mogen gebruiken (om bijvoorbeeld iets op te zoeken, de agenda gebruiken telt hier niet mee).
- Driekwart van de tieners zou meer gebruik van sociale media in de les leuk vinden en een kwart wil dat liever niet.
- Een derde van de ondervraagde 10 t/m 17-jarigen is het eens met de stelling: 'Soms zet ik mijn telefoon uit, omdat ik rust wil of omdat ik mijn huiswerk moet maken'.
- Bijna een kwart is het eens met de stelling: 'Soms kan ik lastig slapen omdat er steeds nieuwe berichtjes binnenkomen die ik dan wil lezen.'
- Dat een leraar sociale media gebruikt vindt maar 13% van de jongeren belangrijk. Het belangrijkst is dat een leraar goed kan uitleggen (84%).
- Voor het merendeel (driekwart) van de respondenten is face-to-face-contact nog steeds de favoriete manier om te communiceren.
Mijn Kind Online en Kennisnet, initiatiefnemers van dit onderzoek, hebben samen de ambitie om mediawijsheid in het onderwijs te stimuleren en willen zich daarbij vooral richten op het thema participatie: meedoen in de huidige samenleving waarin media een belangrijke rol innemen. Het streven is om mensen in staat te stellen om media te gebruiken voor de eigen ontwikkeling (persoonlijk en professioneel) en om samen te werken met anderen om je doelen te bereiken, soms zelfs met mensen die je nog nooit in het echt hebt gezien. De sterke nadruk op (on)veiligheid van sociale media heeft ertoe geleid dat er nog onvoldoende aandacht is voor deze positieve aspecten. Dit rapport gaat in op participatie door sociale media. De nadruk ligt op het gebruik voor eigen ontwikkeling, samenwerken en leren met sociale media.