Alles in de samenleving draait op digitale netwerken. En al jaren blijkt de kwetsbaarheid - door hacking, fraude, lekken, virussen, fake news enz. – eind september jl bleek er een lek bij thuiswerksystemen, de ict-omgeving van bijna 900 bedrijven en instellingen in Nederland door een beveiligingsprobleem in de zogenoemde Fortigate VPN. Nagenoeg dezelfde dag meldt de NOS dat elk jaar zo'n 650.000 mensen het slachtoffer worden van onlinefraude. Slachtofferhulp gaat zich op hen richten.
De digitale aanvallen en fraude en de vele andere problemen op digitaal gebied zullen niet ophouden, integendeel – de berichtgeving over de enorme gevaren en risico’s voor burger en organisaties van de digitale samenleving neemt alleen maar toe. Het kernprobleem ligt in Den Haag en Brussel - regering, parlement en overheid blijven hun hoofd in het zand steken. Nog altijd ontbeert Nederland een gecoördineerd en geavanceerd digitaal beleid in de vorm van een Ministerie voor de Digitale samenleving. Daarmee blijft centraal beleid afwezig en is het versnipperde overheidsbeleid precies dat – versnipperd en ruimschoots onvoldoende.
Al jaren schrijft ProfielActueel over de noodzaak tot meer en beter beleid van regering en overheid ten aanzien van de digitale samenleving. Medio september nog kwam de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) met een rapport met de veelzeggende titel - Voorbereiden op digitale ontwrichting - dat concludeerde dat een betere voorbereiding van de overheid, bedrijven en de samenleving op digitale ontwrichting nodig is.
Aanbevelingen
In het rapport Voorbereiden op digitale ontwrichting formuleert de WRR vijf aanbevelingen om Nederland en Europa beter voor te bereiden op de aanpak van een digitale ontwrichting en een publiek debat te entameren over de wijze waarop de Nederlandse samenleving is toegerust op een digitale ontwrichting:
1. Creëer een helder afgebakende wettelijke bevoegdheid voor digitale hulptroepen.
2. Stel in aanvulling op het huidige Cybersecuritybeeld een Cyberafhankelijkheidsbeeld op, dat inzichtelijk maakt van welke partijen, digitale processen en diensten het functioneren van vitale processen in de Nederlandse samenleving afhankelijk is.
3. Besteed bij het beleid voor vitale infrastructuur meer aandacht aan de ketens en netwerken die vitale processen ondersteunen. Onderzoek bovendien of digitalisering het nodig maakt de prioritering van die processen aan te passen.
4. Stimuleer onderzoek naar de haalbaarheid van een Nederlandse of Europese cyberpool om schade als gevolg van digitale ontwrichting te verzekeren.
5. Benut nationale en internationale incidentdata beter om lessen te trekken met het oog op toekomstige verstoringen.
‘Cyberdreigingen ondergraven het innovatie- en concurrentievermogen van het Nederlandse bedrijfsleven en het vertrouwen in de digitale samenleving’, zo rapporteerde in maart jl 2017 het Rathenau Instituut al dat het onderzoek deed in opdracht van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).
De Onderwijsraad kwam rond die tijd met een advies voor het onderwijs: Digitalisering onderwijs heeft dringend impuls nodig. De Onderwijsraad schrijft: ‘Verdere digitalisering van het onderwijs is hard nodig, maar dat moet wel op basis van doordachte keuzes gebeuren. Leerlingen moeten worden voorbereid op het leven en werken in een digitale maatschappij. Dat gebeurt nu onvoldoende. Het vraagt inspanningen van overheid, scholen en uitgevers van digitale leermiddelen om ervoor te zorgen dat het huidige onderwijs optimaal profiteert van de mogelijkheden die digitalisering biedt. ‘
En wat doet intussen ons Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), het meldt dat er een hoog risico is dat er van de kwetsbaarheid misbruik wordt gemaakt. (!!) en stelt het NCSC, zo waarschuwde het NCSC al in augustus, zal de schade groot zijn. Wie bereikt het NCsC hiermee? Vraag mensen op straat, op scholen, in bedrijven en organisaties of ze die waarschuwing kennen. Of ze het NCSC kennen. Er is geen behoefte aan een NCSC voor de digitale samenleving, er is behoefte aan een goed geoutilleerd ministerie voor de Digitale Samenleving. We hebben het de afgelopen jaren herhaaldelijk aangekaart. Zie de artikelen hier onderin.
Zolang ten aanzien van de digitale samenleving die samenhang in structuur, scholing, bescherming, ontwikkeling, preventie
Zie ook een deel van onze andere artikelen over de risico's van digitalisering en de noodzaak van meer en beter overheidsbeleid:
- September 2019
Slachtofferhulp richt zich op gedupeerden onlinefraude – klik hier
- September 2019 -
'Opnieuw groot risico door beveiligingslek bij thuiswerksysteem' – klik hier -
- September 2019
'How Fake News Could Lead to Real War' - POLITICO Magazine klik hier
- Ondermijning en behoud van de democratie zijn essentiële onderwijsthema's! klik hier
- Januari 2019 –
Duitse parlement gehackt - waar blijft het Ministerie voor de Digitale Samenleving? Klik hier
- Oktober 2018 -
PROFIEL - Digitalisering (ont)regelt steeds meer – klik hier
- September 2017 -
Uitgave AO over noodzaak van een ministerie voor de Digitale Samenleving – klik hier
- Juli 2017 - FME:
Cyberweerbaarheid bedrijfsleven toont onacceptabele gebreken – klik hier
- 17 mei 2017 -
Onderwijsraad pleit voor ‘dringende impuls’ digitalisering onderwijs –klik hier
- 14 mei 2017 -
Twee dagen voor de wereldwijde cyberattack gaf Profiel een waarschuwing – klik hier