De inzet van ICT-toepassingen in het hoger onderwijs vindt op veel niveaus plaats (logistiek, leerproces, vakgebied, onderwijsmodel) en op steeds grotere schaal. Dit daagt de traditionele rollen uit van docenten, studenten en instellingen. De inzet van ICT verandert ook de inrichting van het curriculum en leidt tot nieuwe vormen van toetsing en certificatie.
Kennis is niet meer voorbehouden aan aangewezen experts. Met digitale toegang tot kennis en informatie en eindeloze mogelijkheden om eigen inzichten en opvattingen te verspreiden, verplaatst het politieke en maatschappelijke debat zich. Dat dwingt experts, kennisinstellingen en overheden nieuwe vormen te vinden om op verantwoorde wijze kennis voor beleid te ontwikkelen.
Om tot een verantwoorde inzet van nieuwe digitale technologie te komen moet deze ingebed worden in de goede praktijken die in Nederland ontwikkeld zijn voor kwaliteit van onderwijs, didactiek en pedagogiek. Het is belangrijk niet alleen te kijken naar de verwachte opbrengst van digitale toepassingen in het hoger onderwijs, bijvoorbeeld leerwinst of efficiënter management, maar ook naar waarden die door de inzet van de technologie bevorderd (kunnen) worden of mogelijk in het gedrang komen. Het gaat hierbij om privacy en digitale veiligheid, maar ook om rechtvaardigheid, autonomie, democratische besluitvorming en controle over technologie. Digitalisering maakt het nodig om deze waarden deels opnieuw te definiëren.
Aandachtspunten
Het Rathenau Instituut identificeert vijf aandachtspunten die helpen om deze ontwikkelingen in het onderwijs in goede banen te leiden.
- Investeer in nieuwe onderwijsmodellen waar mens en machine samenwerken;
- Coördineer op landelijk niveau principes voor verantwoord datagebruik in het onderwijs;
- Voorkom de toename van sociale ongelijkheid door de inzet van technologie;
- Maak plaats in het curriculum van het hoger onderwijs voor technologisch burgerschap;
- Houd rekening met de maatschappelijke effecten van modulair, digitaal onderwijs.
Voor het hele artikel klik hier
Foto: Pexels, Lex Photography