Deltion wil studenten, medewerkers en partners een passende omgeving bieden om ‘het beste van zichzelf te kunnen geven’. Daartoe is sinds 2013 een nieuw curriculum ontworpen. Sanne Benit is onderwijskundig adviseur bij Deltion en stond mede aan de wieg van een vijf stappen tellende curriculum-herontwerp-tool voor Deltion . Zij is momenteel verbonden aan een van de zeven Colleges en vertelt in dit interview over de zesde stap in de tool, de evaluatie van het herontwerpproces die momenteel aan de orde is. ‘De autonomie hiervoor ligt bij de onderwijsteams, zij zijn immers de professionals’.
Het herontwerpproces telde vijf fasen of stappen die na drie jaar op tijd voor de invoering van de nieuwe kwalificatiedossiers in augustus 2016 konden worden afgesloten (zie beneden). De zesde fase betreft de evaluatie van dit hele proces. Sanne Benit, onderwijskundig adviseur voor het College Horeca Reizen en Dienstverlening, vertelt: ‘De evaluatiemethode helpt teammanagers en docenten om het onderwijs binnen de teams gestructureerd te evalueren. Het advies is om stap 2 en 3 eens in de twee á drie jaar gestructureerd (als de opleiding korter duurt, vaker) te evalueren en aan te passen. Elke stap in de evaluatie wordt afgesloten met een conclusie of er iets aan het curriculum moet veranderen. Afhankelijk van de conclusie, wordt het grof en/of fijn ontwerp aangepast of opgenomen in een ontwerpplan.’
Met de afronding van het herontwerp en de invoering van de nieuwe kwalificatiedossiers augustus 2016 was het Deltion-brede proces in feite afgerond. Elke College kon vervolgens eigenstandig de regie op het onderwijs gaan voeren. Sanne Benit: ‘Voor ons College ligt de regie daarvoor bij de onderwijsteams. Besloten is om de herontwerpfasen op structurele wijze te evalueren en waar nodig aan te passen. Daarvoor hebben we een tijdlijn gemaakt voor de komende schooljaren. Het ene jaar evalueren we alleen de ontwerpprincipes en het grof en fijn ontwerp van de curriculumtool en het andere jaar evalueren we ook visie en kaders en verkenning. Dan kijken we of en wat er veranderd is, wie onze student is, of het werkveld veranderd is en wat er in de toekomst gaat veranderen. Al die informatie bepaalt of en wat we gaan aanpassen’
‘Met deze eerste evaluatiecyclus ronden we in feite een pdca-cyclus af. De discipline van evaluatie en aanpassing heeft een versterkende werking op het onderwijskundig leiderschap van het management. De teams werken gestructureerd, houden rekening met veranderingen in de samenleving en het bedrijfsleven en bij de studenten en docenten. We creëren een overzichtelijke en dynamische organisatie voor analyse en aanpassing. De teams zijn er periodiek mee bezig, werken met deadlines om evaluaties te doen en af te ronden en aanpassingen in te voeren. De corebusiness is de student bedienen. Dat lukt op deze wijze heel goed. Iedereen weet wat er speelt, hoe er gewerkt wordt, waar de verantwoordelijkheid ligt etc.’
‘De mening van studenten wordt meegenomen. We staan stil bij hun opvattingen en ervaringen over de opleidingsvakken, we halen informatie uit de JOB enquête en uit panelgesprekken. Zo kwamen we er bijvoorbeeld achter dat de studenten de wekelijkse opleidingsplanners waarderen maar dat sommigen ook een huiswerkplanner wilden hebben. Zeker de studenten in de bbl wilden een beter overzicht wanneer ze iets moesten af hebben. Bij een ander team kwam men erachter dat studenten in het eerste jaar meer structuur en begeleiding nodig hebben. Het voornemen is die structuur te bieden en deze geleidelijk af te bouwen naar meer zelfstandigheid.’
‘De autonomie voor het onderwijs ligt bij de teams, daar werken immers de professionals. Het herontwerp heeft gezorgd voor gedegen nieuwe curricula. De evaluatie biedt de kans de vinger aan de pols van de eigen opleidingen te houden en deze waar nodig aan te passen.’
De evaluatie van de vijf fasen in de herontwerptool
- Proces
Deze kaart helpt je om het proces van evalueren in zijn geheel te overzien. Evalueren en bijstellen doe je niet alleen aan het einde van een volledig cohort. Je doet dit ook tussendoor. Om het evaluatieproces te borgen, is het goed om dit in een planning te zetten. Deze kaart helpt je hierbij.
- Visie en Kaders
Deze kaart helpt je om de Visie en Kaders, fase 1 van de curriculumtool, te evalueren. Dit is een jaarlijkse cyclus.
- Verkenning
Deze kaart helpt je om de verkenning, fase 2 van de curriculumtool, te evalueren. Dit is een meerjarige cyclus.
- Ontwerpprincipes
Deze kaart helpt je om de ontwerpprincipes, fase 3 van de curriculumtool, te evalueren. Dit is een meerjarige cyclus.
- Grof en fijn ontwerp
Deze kaart helpt je om het grof ontwerp en het fijn ontwerp, fase 4 en 5 van de curriculumtool, te evalueren. Dit is een jaarlijkse cyclus.
Per fase wordt gekeken wie mee kan doen aan de evaluatie. Welke leraren, studenten of mensen buiten de instelling kunnen erbij betrokken worden? Informeer waar nodig studenten over eventuele veranderingen in het curriculum.
Tekst: Ben Claessens, hoofdredacteur Profiel