Mbo-experts bogen zich op 30 oktober jl. tijdens een Pro-meeting van Profiel over het vraagstuk hoe het curriculum meer dan nu kan aansluiten en inspelen op de vraag van de samenleving en de arbeidsmarkt. Veel hangt af van de vraag of docenten en managers in staat zijn – samen met het bedrijfsleven - vroegtijdig signalen te herkennen en vervolgens de professionaliteit bezitten de signalen en vragen te vertalen in een opleidingsprogramma. De experts uit het mbo en bedrijfsleven gingen onder leiding van Bartha Huijbrechts van het Consortium Beroepsonderwijs met de diverse sprekers in discussie. De locatie, Creative Campus van Mac³Park in Almere, vormde een prima locatie voor deze expertmeeting.
De arbeidsmarkt biedt volop kansen, maar de markt fluctueert en verandert. Om leerlingen adequaat voor te bereiden op hun toekomst is eigentijds onderwijs nodig. Toch wordt in het Nederlandse onderwijsstelsel het curriculum niet systematisch vernieuwd. Risico is dat noodzakelijke vernieuwingen niet of te laat worden opgemerkt. En dat vernieuwingen niet in samenhang worden uitgevoerd, aldus Sietske Waslander, raadslid Onderwijsraad en commissievoorzitter van het advies Een eigentijds curriculum. Tijdens benadrukte dat hHet bij de tijd houden van het onderwijs vooral een taak is van leraren en managers op verschillende niveaus. Zij kunnen het curriculum aanpassen, verbeteren en afstemmen op de lokale situatie om goed in te spelen op maatschappelijke veranderingen. Hun betrokkenheid en professionaliteit vormen daartoe de sleutel, terwijl zij daar nu nog niet alle mogelijkheden voor krijgen. Om scholen beter in positie te brengen, pleit de raad voor kennisuitwisseling en kennisverrijking. Bijvoorbeeld door deelname aan kennisgemeenschappen en bij- en nascholing te laten ontwikkelen. Een onderdeel hiervan is het ontwikkelen van concrete (leer)materialen of toevoegingen aan bestaande methoden. Minstens zo belangrijk is dat leraren elkaar informeren over de resultaten van innovatieve lesaanpakken en zo een proces van kennisverrijking op gang brengen.
‘Boeiend onderwijs leidt tot succes voor de studenten’ was het thema van Janneke Verleng, manager onderwijs van het domein Techniek en Procesindustrie bij ROC Leiden. Zij vertelde hoe dit domein na drie jaar reorganisatie opnieuw studenten weet te boeien. De technische opleidingen Mechatronica en Middenkader engineering bij ROC Leiden zitten in de lift. Mechatronica, een combinatie van electrotechniek, werktuigbouwkunde, installatietechniek en technische informatica (ICT), had een jaar geleden 143 studenten. Voor komend studiejaar staat de teller op 173. Dat is een stijging van bijna 21%. Ook Middenkader Engineering – deze opleiding leidt toekomstige projectleiders op – doet het goed. Deze technische opleiding steeg in een jaar tijd van 220 naar 235 studenten (stijging van bijna 7%). Manager onderwijs Janneke Verleng: "We zien dat we ons in deze markt kunnen onderscheiden door een goede programmering. De studenten krijgen de gelegenheid om zich technisch vaardig te ontwikkelen en daarnaast is er door het werken in projecten alle gelegenheid om competenties te ontwikkelen als projectleider. Boeiend onderwijs leidt tot succes voor de studenten: dat vertaalt zich in geslaagde stages, een hoog diplomarendement en een prima fundament voor werk of verdere studie".
Björn Sanders, directeur van het internationaal georiënteerde adviesbureau EMG CSR Consultancy Nederland ging in op de kansen die er liggen in de circulaire economie en het grondstoffenmanagement, volgens hem een nieuw mbo-opleidingsveld met potentie. Door effectief grondstoffenmanagement toe te passen, kunnen er wereldwijd miljarden euro's bespaard worden in het komende decennium. Dit biedt volop kansen voor nieuwe beroepen, nieuwe kennis en vaardigheden, nieuwe opleidingen.
Bijzonder hoogleraar voor de Leerstoel ‘Onderwijsarbeidsmarkt’ in Tilburg Marc van der Meer is verantwoordelijk voor kennisvermeerdering en kennisverspreiding in het mbo. Hij leidde de aanwezigen mee door de diverse elementen van zijn oratie: Vakmensen en bewust vertrouwen: een institutionele beschouwing over de arbeidsmarkt (van docenten) in het middelbaar beroepsonderwijs. De opleiding en het functioneren van docenten vraagt professionalisering en onderzoek. We hebben net als in Zwitserland doorlopende leerlijnen van lager naar hoger onderwijs nodig plus een hoger niveau van professionaliteit en de betrokkenheid van het bedrijfsleven in de onderlinge uitwisseling en ontwikkeling.