De ontwikkelingen gaan hard in de zorg. Kennis, kunde en competenties die vandaag ingezet worden, kunnen morgen mismatchen met wat nodig en mogelijk is. Hoe bereid je studenten voor op een vak dat zo verandert? Mbo’s en zorginstellingen doen dat via praktijkroutes, maar die stippel je niet in een handomdraai uit.
Het project Zorg voor de toekomst: versterking van leerpraktijken in de zorg moet helderheid geven: aan welke knoppen moet je draaien om praktijkroutes succesvol (verder) vorm te geven? Zeven partners doen er onderzoek naar, met subsidie van NRO. Vanuit de HAN zijn Aimée Hoeve en Haske van Vlokhoven betrokken, beiden senior onderzoeker bij Kenniscentrum Kwaliteit van Leren.
Het project wordt gesubsidieerd door NRO en loopt van september 2019 tot september 2022. In het huidige studiejaar worden de scenario’s ontwikkeld en omgezet in een tool, die vanaf studiejaar 2020-2021 in de praktijk wordt ingezet en op effectiviteit onderzocht. Het consortium wordt gevormd door zeven partners: ECBO (penvoerder), Kenniscentrum Kwaliteit van Leren (HAN) opent in een nieuw venster, Vilans en de mbo-instellingen ROC Nova College, ROC Nijmegen, Graafschap College en ROC Friese Poort.
Complex
De praktijkroute is een opleidingstraject dat ‘leren in de praktijk’ centraal stelt. De invulling ervan is behoorlijk complex, vertelt Van Vlokhoven: ‘Je wilt met een praktijkroute inspelen op het veranderende beroep en de tekorten op de arbeidsmarkt, maar die ontwikkeling is geen rechte, voorspelbare lijn. Doordat de zorg verandert, verandert het onderwijs mee. Hoe bepaal je in zo’n dynamische arbeidsmarkt welke ontwikkeling je studenten wilt laten doormaken? En meer in de praktijk opleiden vraagt ook om meer sámen opleiden. Hoe doe je dat optimaal?’
Systematiek voor stuurkracht
Hoeve trekt de vergelijking met de klimaatproblematiek: ‘Elektrisch rijden is voor Nederland misschien een oplossing, maar voor Ghana waarschijnlijk absoluut niet. Zo werkt het ook met de invulling van praktijkroutes: de situatie en visie van school A en zorginstelling B vergt iets anders dan de positie van school C en organisatie D. Toch willen we daarin een systeem ontdekken, proberen om opleidingen en werkveld meer stuurkracht te geven.’ De zeven partners willen daarvoor een tool ontwikkelen, die de vier mbo-instellingen en de betrokken zorginstellingen komend studiejaar kunnen testen op praktische toepasbaarheid.
Scenariostudio
Aan de basis van de ontwikkeling van de tool ligt een scenario-studie, die bijna is afgerond. Hoeve: ‘We deden literatuuronderzoek en verzamelden ook praktijkervaringen om te zien wat belangrijke elementen zijn. Zo ontwikkelden we bijvoorbeeld een scenario rond het uitgangspunt dat al het leren verplaatst moet worden naar de werkplek. Je gesprek moet dan bijvoorbeeld gaan over de begeleiding van studenten: doe je dat individueel of als groep? Vervult een zorgprofessional die taak of gebeurt het door een docent? Wat vraagt die veranderende rol van begeleiders? Maar ook: wat doe je met je schoolgebouw als daar nauwelijks nog studenten zijn?’
CVI-conferentie en expertpanel
De partners presenteren de verschillende concept-scenario’s begin april, tijdens de CVI-conferentie voor Onderwijs en ICT opent in een nieuw venster. Van Vlokhoven: ‘We zijn dan vooral ook benieuwd of de congresdeelnemers zich erin herkennen en of ze nog toevoegingen hebben. Daarna is er voor de zomer nog een check door een expertpanel en dan gaan we in studiejaar 2020-2021 in de praktijk met de tool aan de slag.’
Bron: HAN, Ingeborg Haksteg