Platform Profiel Actueel

Laat techniektalent niet-westerse jongeren niet ve

Laat techniektalent niet-westerse jongeren niet verloren gaan

9 jan 2016 | Nieuws

Onze hoofdstad staat boven aan de wereldranglijst van culturele diversiteit, met Rotterdam op 2, net boven New York. Alleen al in Amsterdam zijn 178 nationaliteiten vertegenwoordigd. Van de jongeren in ons land heeft inmiddels bijna de helft een niet-westerse achtergrond. Het aandeel niet-westerse jongeren op techniekopleidingen loopt daarmee niet in de pas. Terwijl in die groep wél veel technisch talent te vinden is. Hoe haal je deze jongeren binnen en hoe houd je ze binnen?

Dat de instroom van niet-westerse jongeren in het techniekonderwijs achterblijft, heeft vooral te maken met beeldvorming, denkt Iliass El Hadioui. Hij is als socioloog verbonden aan de Erasmus Universiteit en doet onder andere onderzoek naar succesfactoren voor diversiteit op mbo’s. ‘Over techniek wordt nog steeds in stereotypen gedacht’, zegt hij. ‘Veel jongeren denken dat het laagwaardig mannenwerk is waar je vieze handen van krijgt. Dat beeld is wijdverbreid, maar nog sterker aanwezig bij migranten. Veel vaders hebben het soort werk gedaan dat hun idee van techniek heeft gevormd en willen dat hun kinderen klimmen op de sociale ladder. En dus iets anders gaan doen.’

Goede voorlichting

Yvonne Hermkens, projectleider Diversiteit bij TechniekTalent.nu, herkent dit: ‘Jongeren beseffen vaak niet hoe veelzijdig en baanbrekend techniek is. Het begint dus bij goede voorlichting. Die er rekening mee houdt dat jongeren verschillende drijfveren kunnen hebben om voor techniek te kiezen. Het is belangrijk te zorgen dat niet-autochtone jongeren zich herkennen in het beeld dat je van techniek overbrengt. Letterlijk in de afbeeldingen en filmpjes die je laat zien, maar ook met rolmodellen, zoals onze Ambassadeurs van de Techniek, jongens en meiden met uiteenlopende achtergronden, die op scholen voorlichting geven.’

Diversiteit stimuleert het probleemoplossnd vermogen

Voorlichting die zich richt op diversiteit is een eerste stap om leerlingen uit alle windstreken voor technische opleidingen te winnen. Maar in de praktijk blijkt dat niet-westerse jongeren die eenmaal voor techniek gekozen hebben, vaker uitvallen dan hun autochtone klasgenoten. ‘Wij krijgen signalen dat men het moeilijk vindt om deze jongeren te binden en dat men nog steeds zoekt naar een manier om met diversiteit om te gaan’, aldus Yvonne. Iliass El Hadioui beaamt dit: ‘Diverse scholen roepen al snel de associatie op met leerachterstanden en probleemgedrag. Terwijl diversiteit juist gunstig kan zijn. Het probleemoplossend vermogen van een diverse klas is bijvoorbeeld hoger, omdat je toegang hebt tot verschillende inzichten.’

Straatcultuur

De boosdoener is volgens Iliass niet de culturele achtergrond van de jongeren, maar de straatcultuur die de school binnendringt. ‘We worden allemaal gevormd door onze thuiscultuur, school en vriendenkring. Daarbinnen zijn we op zoek naar waardering en respect, willen we erbij horen. Maar vooral in grootstedelijke omgevingen – die nu eenmaal erg divers zijn - verdringt de straatcultuur soms de traditionele vriendenkring. Daar heersen andere codes die kunnen maken dat klimmen op de ladder van de straatcultuur betekent dat je daalt op de andere twee. Waar die straatcodes sterk aanwezig zijn, zie je op school en thuis problemen ontstaan.’

Succesfactoren

De remedie is niet om de straatcultuur te bestrijden. Iliass: ‘Dat werkt averechts. Beter kun je jongeren perspectief bieden binnen de schoolcultuur. Dan keren ze de straatcultuur vanzelf de rug toe.’ Maar welke ingrediënten zijn nodig om in een positieve spiraal te komen? Samen met collega’s doet Iliass hier onderzoek naar. Ze observeren de groepsdynamiek op succesvolle diverse mbo’s, waaronder het Lentiz LIFE College in Schiedam dat uitgeroepen werd tot tweede beste AOC-school in Nederland. ‘We zien bijvoorbeeld dat leerlingen gebaat zijn bij duidelijke regels. Anders hebben ze het gevoel dat ze geen les krijgen. Daarnaast zijn soft skills belangrijk. Zo zijn klassen relaxter als de docent een ‘emotionele bluetooth’ heeft: begrijpt hoe je een groep enthousiasmeert, wat eer en respect betekent voor bepaalde leerlingen, ze het gevoel geeft dat ze iets voorstellen. De onderzoekers zien ook dat het positieve invloed heeft om de thuiscultuur bij de opleiding te betrekken. ‘Veel niet-westerse leerlingen zijn de eerste generatie in hun familie die in Nederland naar school gaat. De ouders zijn niet altijd automatisch bij de opleiding van hun zoon of dochter betrokken. Ze moeten een drempel over.’

Welkom

De toverformule voor diversiteit die werkt, is volgens Yvonne ‘je welkom voelen’. ‘Docenten hebben hierin een sleutelpositie: het goede voorbeeld geven en signaleren als leerlingen zich buitengesloten voelen of moeilijk aan een stageplek komen. Dat gaat niet vanzelf; ook docenten hebben vaak vooroordelen. Het scheelt al wanneer ze zich daarvan bewust zijn.’ Iliass wijst ook op de rol van het management. ‘Goed omgaan met diversiteit begint in het klaslokaal, maar het is even belangrijk dat het management docenten rugdekking geeft, ruimte biedt voor intervisie en een heldere visie heeft op de hogere doelen van de opleiding: waarom leren wij leerlingen wat ze leren? Welk perspectief bieden we? En hoe doordringen we leerlingen daarvan?’

Economisch voordeel

Scholen die diversiteit serieus nemen en er energie in steken, zijn in Iliass’ ogen spekkoper. ‘Niet alleen omdat je zo meer potentieel talent aanboort en bredere inzichten krijgt, maar ook in economische termen. Diversiteit wordt een steeds groter onderdeel van ons bruto nationaal product: we geven ons geld uit bij het wokrestaurant met halalvlees, bij de multicultikapper. Er ontstaan allerlei nieuwe, hybride verdienmodellen in de samenleving. Het zou een gemiste kans zijn als je daar als opleiding niets mee doet.’

Een hulpmiddel: de communicatiecheck

Sluit uw communicatie voldoende aan op de drijfveren van jongeren om hen enthousiast te maken voor techniek? En houdt u hierin ook rekening met verschillen in culturele achtergrond? De communicatiecheck is een handig hulpmiddel om bewust te kijken naar de keuzes die u soms onbewust maakt in communicatie. Vraag de communicatiecheck gratis aan via: www.techniektalent.nu/communicatiecheck

Kijk voor praktische tips op www.techniektalent.nu/diversiteit en test uzelf op uw vooroordelen over mensen met een andere huidskleur of afkomst via www.onderhuids.nl

Bron: Techniektalent, Techniek Beeldbank

 
 

 
Meer over
 
sbb.gif
4 feb 2016

SBB-site biedt mbo-ers per regio kansen op werk en stage

SBB-site biedt mbo-ers per regio kansen op werk en stage
130904_Alfa-college_Boumaboulevard_Groningen_NL_(1).jpg
29 jan 2016

Gecombineerde opleiding aan Alfa-college biedt jonge vluchtelingen meer kansen

Gecombineerde opleiding aan Alfa-college biedt jonge vluchtelingen meer kansen

COOKIE INFORMATIE

Voor een volledige werking van deze website wordt gebruik gemaakt van cookies.
Meer informatie over cookies > Accepteren Alleen noodzakelijke cookies