Platform Profiel Actueel

kis.jpg

KIS: Meerdere vormen van discriminatie tegelijkertijd aanpakken: wat werkt?

21 nov 2018 | Nieuws

Van antisemitisme en homofobie tot moslimdiscriminatie. Discriminatie komt voor op allerlei gronden. Is het mogelijk om deze verschillende vormen met één interventie aan te pakken? Uit nieuw onderzoek 'Meerdere vliegen in één klap' van KIS blijkt dat dat nog niet zo eenvoudig is. 'Niet elke klap raakt alle vliegen.' Onderzoeker Hanneke Felten: ‘Je moet vooral mensen laten ‘voelen’.’

Nieuw onderzoek van KIS

Een op de vier mensen in Nederland voelt zich het voorafgaande jaar wel eens gediscrimineerd, dat bleek uit eerder onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (2014). Flinke aantallen. Een groot deel van de interventies die op scholen, wijken of sportverenigingen worden gegeven, richt zich dan ook op meerdere vormen van discriminatie. Meerdere vliegen in één klap dus.

Felten: ‘Deze brede aanpak is logisch en past ook in het kruispuntdenken, mensen behoren nu eenmaal niet tot één categorie, één hokje. Maar hoe zorg je dat je aanpak ook effectief is? Dat is de vraag die we ons in dit nieuwe onderzoek stellen. Het is heel complex om een tiener te laten ervaren dat antisemitisme ook iets te maken heeft met islamfobie, of afrofobie met seksisme. Al die vormen tegelijk aanpakken is ambitieus maar gelukkig niet onmogelijk.’

KIS-onderzoekers Hanneke Felten, Ikram Taouanza en René Broekroelofs doken in de literatuur over de effectiviteit van een aantal – veelvoorkomende – interventies gericht op het tegengaan van discriminatie of bestrijding van vooroordelen en legden hun oor te luister bij de praktijk. ‘Opvallend is er dat er relatief weinig onderzoek is gedaan naar de brede aanpak van discriminatie.’

Verder blijkt dat veel interventies gericht zijn op bewustwording van vooroordelen waarna mensen zichzelf moeten corrigeren en vervolgens aanpassen. Felten: ‘Maar we weten ook uit de gedragswetenschap dat zelfcontrole voor veel mensen erg moeilijk is. Het vraagt nogal wat cognitieve inspaning.’

Uit onderzoek blijkt ook dat deze aanpak alleen werkt wanneer de deelnemers erg gemotiveerd zijn en zich ook schuldig voelen over het feit dat ze vooroordelen hebben. Felten: ‘Opvallend is dat deze "bewustwording-interventie" juist vaak in het onderwijs wordt ingezet, terwijl we weten dat pubers helemaal niet zo goed zijn in zelfcontrole.’

Ook een populair onderdeel van interventies is het bestrijden van stereotiepe beelden, maar ook dat blijkt in de praktijk verre van eenvoudig. ‘Je ziet dit veel in het onderwijs. Leerlingen mogen dan bijvoorbeeld eerst allerlei stereotyperingen van een bepaalde groep opnoemen, maar daardoor worden deze stereotyperingen in het brein juist geactiveerd. Natuurlijk wordt daarna verteld dat deze stereotiepe beelden niet kloppen, maar woordje ‘niet’ dat blijft dan toch niet zo goed hangen. Beter is het om te werken met anti-stereotiepe beelden en deze te blijven herhalen.’

Voor het hele artikel en onderzoek klik hier
Foto: KIS

KIS is een samenwerkingsorganisatie van ProfielActueel

 
 

 
Meer over
 

COOKIE INFORMATIE

Voor een volledige werking van deze website wordt gebruik gemaakt van cookies.
Meer informatie over cookies > Accepteren Alleen noodzakelijke cookies