Platform Profiel Actueel

rug.png

Goede professionalisering van leraar bepalend voor onderwijskwaliteit

30 aug 2017 | Nieuws

Met het dreigende lerarentekort is goede scholing en begeleiding van beginnende én ervaren leraren van belang om de kwaliteit van het onderwijs op peil te houden. Effectieve professionalisering leidt er bovendien toe dat leraren behouden blijven voor het onderwijs. Uit een literatuurstudie door de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat effectieve scholing wel aan een aantal kenmerken moet voldoen.

Deze kenmerken zijn echter op zich geen garantie voor succes. Het werpt vooral vruchten af als maatwerk wordt geleverd, de persoonlijke context van de leraar erbij wordt betrokken en het leerproces van leerlingen centraal staat.

Didactische principes

Het leren van leraren lijkt sterk op het leren van leerlingen en dezelfde didactische principes zijn van toepassing. “Net als leerlingen hebben leraren behoefte aan een veilige omgeving en persoonlijke begeleiding in hun vakgebied”, licht onderzoeker Dik Maandag toe. “Het is belangrijk dat de begeleider op de hoogte is van de voorkennis van de leraar, diens motivatie en leerbehoefte.” Die begeleider kan zowel een (ervaren) collega zijn, of een externe expert op het terrein van bijvoorbeeld het schoolvak.

Persoonlijke begeleiding

Een eerste stap kan zijn om samen een analyse te maken van problemen die de leraar ondervindt in zijn lespraktijk. Daarbij gaat het vooral om zaken die te maken hebben met het leren, de motivatie en het welzijn van leerlingen. Maandag: “Met een kant en klaar lespakket kan een leraar niets. Bij leraren wordt persoonlijke begeleiding op dit vlak nog te weinig toegepast. Als dat wel gebeurt, is de kans groter dat leraren sneller beter worden en in het onderwijs blijven.”

Cultuur van de school

Bij de professionalisering en ondersteuning van leraren, moet goed naar de context wordt gekeken. Maandag: “Maatwerk werkt beter dan wanneer iemand een standaard verhaal afsteekt, zonder betrokken te zijn bij de leraren en de school.” Daarvoor moet de begeleider de cultuur van de school in kaart hebben. Hierop aansluitend is de vraag of de schoolleiding het belang inziet van de professionalisering en er tijd, ruimte en geld voor vrij maakt. “Ook is het effectiever als het hele team meedoet. Bij collectieve deelname en samenhang met de eigen lespraktijk en school is de kans op ontwikkeling van leraren groter.”

Starters

Als scholen willen dat starters blijven én beter worden, is het noodzakelijk dat zij een inwerktraject krijgen aangeboden. Hoe meer aandacht voor de starter, hoe beter. Starters hebben andere leerbehoeften dan ervaren leraren. Wat bij hen vooral effectief is, is 1-op-1 coaching, gebaseerd op observaties. “Zo kun je hun ontwikkeling versnellen. Beginnende docenten hebben vooral behoefte aan maatregelen binnen de organisatie en in hun werk, zodat ze zich meer thuis voelen op school. Je moet je ergens ‘senang’ voelen voordat je beter kunt lesgeven en jezelf kunt ontwikkelen. Behalve het ontwikkelen van vakdidactische kwaliteiten, moet een starter thuisraken in de schoolorganisatie. Het maken van veel goed gecoachte vlieguren helpt ook. Meer nog dan het verminderen van de werkdruk.”

Maandag, D.W., Helms-Lorenz, M., e.a. (2017). Features of effective professional development interventions in different stages of teacher’s careers. A review of empirical evidence and underlying theory. Lerarenopleiding Rijksuniversiteit Groningen.

Deze review werd door het NRO gefinancierd vanuit het programma Overzichtsstudies.

 
 

 
Meer over
 
Vakblad-Profiel-06-2017-p01a-website.gif
10 sep 2017

Mbo-Vakblad Profiel september: 21e eeuwse vaardigheden voor de docent

Mbo-Vakblad Profiel september: 21-ste eeuwse vaardigheden voor de docent

COOKIE INFORMATIE

Voor een volledige werking van deze website wordt gebruik gemaakt van cookies.
Meer informatie over cookies > Accepteren Alleen noodzakelijke cookies