Platform Profiel Actueel

school.jpg

Burgerschap, diversiteit&socialisatie - SCP pleit voor meer brede scholen in vo

4 feb 2021 | Nieuws

Het Sociaal en Cultureel Planbureau pleit voor meer brede scholen in het voortgezet onderwijs waar niet alleen onderwijs maar ook sociale ontmoeting en diversiteit centraal staan. Dat staat in het rapport SCP Samen of gescheiden naar school De betekenis van sociale scheiding en ontmoeting. Door een optelsom aan individuele keuzes van schoolbesturen en ouders is in het voortgezet onderwijs een gesegregeerd onderwijsaanbod ontstaan waardoor leerlingen met uiteenlopende achtergronden vaak elk naar hun eigen school gaan. Dat maakt dat leren omgaan met ‘de ander’ niet plaatsvindt op school en dat kan uiteindelijk leiden tot grotere afstand tussen groepen in de samenleving. Het voortgezet onderwijs staat volgens het SCP op deze manier ver af van haar doel om leerlingen als burgers te leren samenleven in een complexe en diverse samenleving. Door de onderwijsniveaus van elkaar te scheiden leren de jongeren volgens het SCP niet hoe ze moeten omgaan met 'de ander'. 

Segregatie als wens van ouders hoger opgeleiden
Toch lijkt in het voortgezet onderwijs sprake te zijn van een duidelijke trend tot smallere vestigingen en brugklassen. Gezien de samenhang tussen onderwijsniveau, ouderlijk milieu en herkomst betekent deze institutionele scheiding in het onderwijs tevens een vrij rigoureuze sociale scheiding. Schoolbesturen spelen in op de al dan niet expliciete wensen van ouders, die zich meer als kritische consument zijn gaan gedragen (Onderwijsraad, 2019). Het lijkt erop dat de wensen van ouders met kinderen met een hoog (havo/vwo-)advies in dit proces het zwaarst wegen. Deze ouders trachten het vmbo te vermijden. Volgens betrokkenen associeert men het vmbo met een meer diverse leerlingenpopulatie, en met problemen. Om die reden willen hoger opgeleide ouders bij voorkeur een school van gelijkgestemden.

Socialiserende functie van onderwijs
Kwaliceren staat bij alle actoren bovenaan: het onderwijs heeft echter meer doelen. De Inspectie van het Onderwijs (2019) vroeg recent meer aandacht voor de socialiserende functie van het onderwijs en specifiek voor burgerschapsvaardigheden. Voor deze doelen lijkt een sterk gesegregeerd onderwijsaanbod minder geschikt. Moeten leerlingen samen door dezelfde deur naar school gaan om ook later met elkaar door een deur te kunnen? Misschien niet, maar in een brede school waar leerlingen met verschillende achtergronden elkaar kunnen ontmoeten, is socialiseren en leerlingen vormen tot actieve en verantwoordelijke burgers die met ‘anderen’ kunnen omgaan en samenleven, eenvoudiger en op natuurlijker wijze te realiseren. Ontmoeting tussen leerlingen met uiteenlopende achtergronden moeten organiseren omdat de mogelijkheden daartoe binnen de eigen school ontbreken, is niet alleen gekunsteld, maar ook lastig. Het is belangrijk dat leerlingen kennis kunnen nemen van en leren omgaan met andere opva?ingen en waarden dan die van henzelf en van medeleerlingen uit een vergelijkbaar milieu. Interculturele en bredere sociale vaardigheden in het algemeen worden steeds belangrijker in een diverse en complexe samenleving. De basis voor deze vaardigheden wordt gelegd in de jeugd; daarom is de school als sociale omgeving zo belangrijk.

Pleidooi voor latere selectie
Vrij denkend neigen de professionals en bestuurders naar een systeemwijziging waardoor groepen leerlingen met verschillende achtergronden en niveaus elkaar makkelijker kunnen ontmoeten en met elkaar kunnen omgaan. Zij pleiten voor een latere selectie naar onderwijsniveau, bredere brugperiodes en meer scholen met verschillende onderwijsniveaus bij elkaar. Het helpt ook, zo zeggen de schooldirecteuren, als er een divers en gevarieerd team van docenten is op school; docenten die bovendien ook kritisch durven zijn op hun eigen rol in het bestendigen of overbruggen van sociale verschillen. Men pleit ook voor het doorbreken van het systeem van gesloten onderwijsniveaus, meer mogelijkheden voor leerlingen om vakken op een verschillend niveau te volgen, en het opheffen van de strikte scheiding tussen de beroepsgerichte en algemeen vormende opleidingen. 

Bron SCP-rapport 

  • Samen of gescheiden naar school - Sociaal Cultureel Planbureau SCP pleit voor brede scholen in kader van diversiteit en integratie 
    Lees hier het rapport SCP 4 febr 2021 |

Zie ook onze THEMA pagina's

  • THEMA Burgerschapsagenda - (Beroeps)onderwijs en de wereld waarin we leven
  • THEMA Gender&Diversiteit in (beroeps)onderwijs en de wereld waarin we leven
 
 

 
Meer over
 
regering.jpg
11 feb 2021

Pleidooi: stop met negatieve focus, haal de druk van leerlingen en docenten

Negatieve focus legt onnodig hoge druk op leerlingen en docenten

COOKIE INFORMATIE

Voor een volledige werking van deze website wordt gebruik gemaakt van cookies.
Meer informatie over cookies > Accepteren Alleen noodzakelijke cookies