Onze wereld wordt geteisterd door allesbehalve dienend leiderschap, zie de financiële en morele crisis op vele terreinen. Het heeft geleid tot vaak zielloze organisaties, waar ‘steeds meer en beter’, ’meten is weten’ , ‘control is beter dan vertrouwen’ en onderlinge concurrentie zorgen voor uitputting van de menselijke bron. Dat schrijft Coen Free in de decemberuitgave van vaktijdschrift Profiel. Zijn bijdrage is onderdeel van een katern van acht artikelen met visies op onderwijs.
Free werkte lange tijd als bestuursvoorzitter aan het Koning Willem I College in s’Hertogenbosch. Hij is nu voorzitter Consortium voor Innovatie en vicepresident Edward de Bono Foundation. Hij schrijft verder: ‘In de ‘nieuwe werkelijkheid’ gaat het niet meer om het optimaliseren van stelsels, structuren of processen, maar om een fundamentele verandering tot op het niveau van een individu. Het gaat om het IK in de verandering. En dan blijkt in de praktijk een veronderstelde éénduidige verandering altijd een méérduidige betekenis voor mensen te hebben. Menselijke emoties gaan nu eenmaal sneller dan het logisch-analytische denken. Hetgeen automatisch leidt tot verschillen in perceptie. Regie bij veranderingsprocessen op basis van macht is dan ook een illusie; de mythe van de bestuurbaarheid. Succesvol veranderen dient een ontwikkelproces van co-creatie te zijn, gericht op duurzame, sociale innovatie. Hetgeen dienend leiderschap vereist.’
Over het onderwijssysteem in Nederland heeft Free een eigen visie: ‘Kijkend naar ons onderwijssysteem moeten we in ieder geval constateren dat het door zijn sterke focus op arbeidsmarkt en beroepsleven zeker niet duurzaam is. Dat het door zijn extreem vroege selectie op twaalfjarige leeftijd, gevolgd door te weinig aandacht voor eigentijdse bildung als begeleide zelfvorming, de groeiende segregatie in ons land in de hand werkt. Dat leraren eerder dienen te fungeren als rekenmeester en scherprechter, dan als bondgenoot bij het leren. En dat het een overwegend statische mindset doet ontwikkelen. Wat volgens de Amerikaanse hoogleraar psychologie Carol Dweck in haar baanbrekende leertheorie (één van de weinige leertheorieën die overeind blijft in het neurowetenschappelijk onderzoek), het échte probleem van onderwijs en arbeidsmarkt is.’
Lees hier het hele artikel.
U kunt hier ook de decemberuitgave van vaktijdschrift Profiel met het artikel van Coen Free bestellen.