Platform Profiel Actueel

imgix-YRicljDVF38-unsplash.jpg

Leren gebeurt nu online – wat zijn de effecten op studenten en docenten (ook privé)?

20 jun 2020 | Column | Ben Claessens, hoofdredacteur

Op 30 maart jl. publiceerden we de column hieronder, vanwege de vele, vele vragen die online leren met zich meebrengt. Ook rond de privacy in de privé situatie. We hebben artikelen geplaatst over huiselijk geweld – over de problemen die kunnen ontstaan tijdens langdurig thuiszitten, voor de scholieren en studenten, en naar nu blijkt ook voor docenten. De NOS meldt: ‘Leerlingen van een middelbare school in Naaldwijk zijn donderdag getuige geweest van een mishandeling van hun docent. De vrouw gaf les via Teams, een online videoverbinding, toen ze werd mishandeld door haar partner. Een woordvoerder van de middelbare school ISW Hoogeland bevestigt een verhaal hierover in De Telegraaf. Tegen de man is aangifte gedaan. Met de docente gaat het naar omstandigheden goed. Wat er aan de mishandeling vooraf is gegaan, is niet duidelijk.’ Klik hier voor het hele bericht.

Onze column:

Fysieke lessen en andere onderwijsactiviteiten op de onderwijslocaties zijn vervallen tot en met 6 april. Alle onderwijsactiviteiten zijn of worden voor zover mogelijk vervangen door online onderwijs. De eerste horde is, sinds op 16 maart jl de scholen de deuren sloten, genomen. Maar nieuwe uitdagingen zullen de komende tijd opdoemen. Er zijn tal van vragen. Wat kan didactisch gezien wel en wat niet online? Wat zijn de effecten op studenten en docenten? En op hun thuissituatie?

Fysiek les geven is niet hetzelfde als virtueel les geven. Het gebrek aan fysiek contact wordt merkbaar bij leerling/student en docent. Is elke docent ook geschikt voor het virtueel les geven? Zijn docenten voldoende mate geschoold in de didactiek van online leren? Zijn bestaande examens en toetsen nog wel geldig? En wat doen we met de privacy, immers via online leren krijgen docenten dagelijks een kijkje in de huiskamer van scholieren.

Op 80-90 % van alle scholen in Nederland is het face-to-face onderwijs geheel of gedeeltelijk ingeruild  voor online leren. Het klaslokaal is omgeruild voor een digitale omgeving en de studenten zijn nog enkel zichtbaar als pratende hoofden. Online lesgeven is vaak een andere, zeg maar totaal nieuwe ervaring. De echte uitdagingen zullen de komende tijd opdoemen. Nog niet eerder is op deze schaal het alledaagse schoolleven naar de virtuele wereld overgebracht. Ook al langer bestaande online scholen geven nooit de hele dag les aan leerlingen of studenten. De vraag is ook of dat kan. Als je de enorme hoeveelheid adviezen en tips ziet dan is online leren een apart vak. Hier enkele punten.

  1. In online leren ontbreekt fysieke contact ontbreekt. Dat heeft impact, welke dat valt nog te bezien en zal voer zijn voor onderzoekers en pedagogen. In de virtuele wereld mis je de signalen, de sfeer en het overzicht van de klas die horen bij het fysieke contact. Het gemis van het fysieke contact zal zich bij veel docenten doen voelen. Leerlingen hebben onderling geen fysiek contact. Wat doet met hen? Hoe houden zij dit vol?
  2. Je zit vast op één punt, je stoel. Wat doet dat met docenten en scholieren die beweeglijk zijn?
  3. Hoe worden docenten begeleid? Niet alle docenten zijn erop toegerust langdurig via de webcam te communiceren. Virtueel les geven is niet hetzelfde als fysiek les geven.
  4. In de virtuele school ben je gedwongen met meer discipline en strakker les te geven. Hoe werkt dat uit op de psyche van leerling/student en docent?
  5. Niet alle leerlingen pikken langs de virtuele weg hetzelfde op als in een fysieke situatie. Het vraagt een andere wijze van pedagogische en didactische begeleiding. Hoe wordt dat gesignaleerd, bijgehouden en begeleid?
  6. Wat kun je wel en niet overbrengen langs de virtuele weg? Dat is nog lang niet duidelijk.
  7. We weten dat jongeren, hoewel ze zelf niet zonder smartphone kunnen, minder graag werken met digitaal lesmateriaal en de voorkeur geven aan frontaal les en boeken. Wat betekent dat nu er zoveel digitaal gebeurt?
  8. Het is niet ondenkbaar dat online leren een nieuwe ongelijkheid teweegbrengt. Hebben alle scholieren ook echt toegang? Beschikt iedereen over dezelfde digitale middelen? Hoe worden scholieren thuis begeleid?
  9. Wat doen we met privacy? Voor veel scholieren is de school een veilige omgeving. Online leren biedt docenten een inkijk in de huiselijke situatie. Wat als er sprake is van geweld, verwaarlozing enz.?
  10. Hoe spelen docentenopleidingen in op online leren? Enige jaren geleden noemde de KNAW de staat van het opleiden van docenten in de digitale mogelijkheden nog ‘stenen tijdperk’. Wat verwachten we nu van de afgestudeerden van docentrenopleidingen?
  11. Wat betekent virtueel contact voor onderwijsteams?
  12. De afhankelijkheid van digitale techniek is enorm. Is dat verantwoord?

Foto: Unsplash 

 

 

 
Meer over
 
29 jul 2020

Pandemie&zomervakantie: benut de gelegenheid en de tijd, stel je prioriteiten opnieuw

Pandemie&zomervakantie: benut de gelegenheid en de tijd, stel je prioriteiten opnieuw
2 apr 2020

Ratrace tussen vier muren – de impact van het coronavirus op leven en werk

Ratrace tussen vier muren – de impact van het coronavirus op leven en werk

COOKIE INFORMATIE

Voor een volledige werking van deze website wordt gebruik gemaakt van cookies.
Meer informatie over cookies > Accepteren Alleen noodzakelijke cookies