Als u hier klikt kunt u een zeer recent ontwikkeld model zien van 21e eeuwse vaardigheden. ‘We wilden alle vaardigheden zo clean mogelijk presenteren’, aldus een woordvoerder SLO - nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, dat samen met Kennisnet dit model verder heeft uitgewerkt. ‘We hebben ook stippellijnen tussen de vaardigheden gezet, om aan te geven dat ze elkaar aanvullen en overlappen. Bij het oplossen van problemen moet je bijvoorbeeld ook creatief kunnen denken.’
SLO deed in 2014 een onderzoek naar de mate van aandacht voor en integratie van de 21e eeuwse vaardigheden in het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. In een persbericht heet het: ‘Uit dat onderzoek bleek dat de 21e eeuwse vaardigheden nog weinig doelgericht en structureel aan de orde komen in het onderwijs. Er is beperkte aandacht voor de vaardigheden in landelijke leerplankaders, en in reguliere methodes komen ze weinig substantieel en systematisch voor.’
Dus is er nu een model. Een model dat een link probeert te leggen tussen menselijke vermogens en datgene wat de samenleving vraagt. Is dit werkbaar en toetsbaar? Dat hangt af van tal van factoren: opleiding, docenten, stageplek en praktijkbegeleiders en natuurlijk de student en diens omgeving. Wat hier mist is een onderliggend ‘model’, een bodem van grondwoorden die onmisbaar zijn voor het op enig niveau kunnen realiseren van die vaardigheden. Denk aan vertrouwen, of aan toewijding, denk ook aan geloof in eigen kunnen en in de omgeving. Andere woorden zijn betrokkenheid, motivatie en ambitie, wellicht zelfs idealisme, kortom: gewoon ‘zin’ hebben om te studeren of om iets te ondernemen. Hoe kunnen we doorzettingsvermogen bevorderen, leren omgaan met voor- én tegenspoed, de wijze van omgang met zichzelf en met de omgeving. Al dat is van belang voor de ontwikkeling van de vaardigheden. Daar zou ik nog wel meer over willen horen of lezen.