Duizenden leraren hebben op school te maken met verbaal of fysiek geweld door ouders of leerlingen. In het basisonderwijs hebben in het afgelopen schooljaar (schooljaar 2014-2015) zo’n 7.800 leraren te maken gehad met op henzelf gericht fysiek geweld door leerlingen. Het ging hierbij vooral om duwen, schoppen, slaan en (in mindere mate) het vernielen van persoonlijk eigendom. Zo’n 16.400 leraren hadden te maken met op henzelf gericht verbaal geweld door leerlingen. Hierbij ging het vooral om schelden en in mindere mate om bedreigende uitingen en pesten. Circa 13.300 leraren hebben te maken gehad met op henzelf gericht verbaal geweld door ouders.
In het voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo) gaat het om minder leraren, maar gaat het nog steeds om substantiële aantallen: zo’n 1.200 leraren hebben te maken gehad met op henzelf gericht fysiek geweld door leerlingen. Het ging hierbij vooral om duwen en vernielen van persoonlijk eigendom en in mindere mate om schoppen en slaan. Zo’n 13.900 leraren hadden te maken met op henzelf gericht verbaal geweld door leerlingen. Hierbij ging het vooral om schelden en in mindere mate om bedreigende uitingen en pesten. Circa 6.600 leraren in het voortgezet onderwijs hebben te maken gehad met op henzelf gericht verbaal geweld door ouders.
Dat blijkt uit een in de periode van 2 tot en met 18 november 2015 verricht onderzoek onder 431 leraren basisonderwijs en 652 leraren werkzaam in het voortgezet onderwijs. Het (representatieve) onderzoek is uitgevoerd door DUO Onderwijsonderzoek, een onafhankelijk onderzoeksbureau.
Verbaal en fysiek geweld in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs
Het onderzoek toont aan dat een grote groep leraren in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs wordt geconfronteerd met verbaal en/of fysiek geweld. Het onderzoek levert meer resultaten op:
• Van de leraren werkzaam in het basisonderwijs geeft 27% aan dat op hun school de afgelopen drie jaar de agressie van ouders en/of leerlingen gericht op leraren is toegenomen, 6% van de leraren geeft aan dat de agressie juist is afgenomen.
• Van de leraren werkzaam in het voortgezet onderwijs (vmbo, havo en vwo) geeft 23% aan dat op hun school de afgelopen drie jaar de agressie van ouders en/of leerlingen gericht op leraren is toegenomen, 7% van de leraren geeft aan dat de agressie juist is afgenomen.
• Fysiek en verbaal geweld komt niet vaker voor in bepaalde (vakantie)regio’s, de mate waarin fysiek en verbaal geweld voorkomt verschilt niet naar denominatie (openbare scholen, katholieke scholen, protestants-christelijke scholen, overige scholen) en verschilt niet naar ‘grootte van de school’ (uitgedrukt in het aantal leerlingen op de school).
• Het in aanraking komen met verbaal en/of fysiek geweld heeft voor een deel van deze leraren gevolgen voor hun ‘welbevinden’: een deel van hen heeft minder plezier in het werk (basisonderwijs: 21%; voortgezet onderwijs: 26%), een deel geeft aan sinds het verbale en/of fysieke geweld minder goed te functioneren (basisonderwijs: 7%; voortgezet onderwijs: 9%) en een deel geeft aan te overwegen om te stoppen met werken in het onderwijs (basisonderwijs: 1%; voortgezet onderwijs: 12%).