Platform Profiel Actueel

v x.jpg

Schep time out-opties voor jongeren in de knel

3 jul 2018 | Column | Ben Claessens, hoofdredacteur

In 2017 beroofden 81 mensen tussen de 10 en 20 jaar zichzelf van het leven, blijkt uit cijfers van het CBS. In de zeven jaar daarvoor waren het er gemiddeld 51 per jaar, met aantallen tussen de 44 en de 58. Niet alleen absoluut, ook relatief is de toename fors. In 2017 pleegden 4,0 op de 100.000 jongeren tussen de 10 en 20 jaar zelfmoord, in de zeven jaren ervoor waren dit er tussen de 2,2 en 2,9.
"Echt verschrikkelijk", aldus de reactie van staatssecretaris van Volksgezondheid Paul Blokhuis bij de NOS op het nieuws dat nooit eerder zoveel jongeren zelfmoord pleegden als vorig jaar. Er zijn echter voldoende cijfers. Maar er wordt uiteindelijk onvoldoende en onvoldoende structureel mee gedaan!

Profiel publiceert met regelmaat over depressie en burn out onder jongeren. (zie o.a. Gerelateerde columns onderaan deze tekst). In januari 2018 organiseerden we bij het Consortium voor Innovatie in Den Bosch een workshop met sprekers van o.a. Deltion College (onderzoekster / docente) en het Graafschap College (decaan, begeleider en studenten). Van een mbo-school uit het zuiden van het land waren ca. 15 deelnemers, docenten die getuigden over de grote aantallen leerlingen met depressie op hun school. En over hun onmacht hieraan hulp of begeleiding te bieden.
Enkele gegevens: In Nederland zijn er 125.000 jongeren die klachten vertonen die samengaan met vermoeidheid en een burn-out. Meer dan één op de drie studenten (34,6%) heeft een verhoogde kans op een burn-out. Toch beoordeelt meer dan driekwart van de studenten (73,6%) hun eigen gezondheid als goed of zelfs zeer goed. Dat blijkt uit onderzoek van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb). Het onderzoek laat zien dat studenten beduidend meer emotioneel vermoeid zijn dan werkenden.

Maak van studietijd ook een zelf-studietijd

Als jonge journalist, in de jaren ‘80-‘90 schreef ik geregeld over het thema zelfdoding, in reportages en via interviews met o.a. de experts destijds René Diekstra en Ad Kerkhoff. Het is een gegeven dat de hele jeugd, de adolescentie en de vroeg volwassen leeftijd periodes van enorme geestelijke en fysieke ontwikkeling zijn. Maar we gaan er gewoon aan voorbij. Curriculum en economie gaan voor. Op scholen en aan universiteiten is in het programma weinig tot geen ruimte voor time out, uitstel om een pas op de plaats te maken, de mens en de situatie serieus te nemen. Er zijn te weinig mensen met wie studenten kunnen praten over de eigen ontwikkeling van gevoelens, emoties en gedachten. Het cognitieve staat voorop. Ergo, laatst hoorde ik dat aan een universiteit een studente te horen kreeg dat voor persoonlijke innerlijke processen en dat soort zaken geen plaats is.  

Veel jongeren voelen zich niet gekend in de eigen ontwikkeling, achtergelaten en miskend door de buitenwereld die het te druk heeft met zichzelf, de eigen ‘targets’ en die onverminderd snel verandert en veeleisend is. De op zichzelf natuurlijke ontwikkeling van jongeren krijgt onvoldoende kans wat letterlijk 'ontaardt' in gevoelens als depressie en burnout, de jonge mens in ontwikkeling wordt opgesloten en kan geen kant op. Prestaties, accountability, evidence based, economie, carrière, curriculum, zelfondernemerschapzijn  de jonge mens is meer dan ooit op zichzelf teruggeworpen. En de samenleving - politiek en overheden incluis - staan onvoldoede stil bij de impact van die druk op de mens van vlees en bloed. Een campagne over depressie helpt daarbij niet. Het gaat niet om voorlichting, het gaant om actie, om begeleiding, elke dag.

De natuur laat niet met zich sollen en uit zich langs andere wegen. Lichaam en de geest reageren op omstandigheden. Het heet 'leven'. Ziektes en aandoeningen ontstaan veelal omdat de innerlijke natuur geen ruimte krijgt. Kijik naar het aantal mensen met nek- en rugklachten: 2 miljoen per jaar wat al jaren een constant cijfer is, wat de personen in kwestie de nodige ellende oplevert en de samenleving goud geld kost. Zo'n 400.000 mensen hebben last van angststoornissen. Er zijn 600.000 mensen met astma. Een derde van de Nederlanders heeft last van hypertensie. Een kwart van alle burgers heeft een ongunstig cholesterolgehalte. Zo'n 750.000 mensen hebben coronaire hartziekten. En bijna 4 miljoen (!) Nederlanders hebben een vorm van hersenstoornis (zoals slaapstoornis, psychische stoornis, hersenaandoening). De economie mag dan gezond zijn, maar is de samenleving daarmee gezond?

Het wordt echter tijd dat we de studietijd ook werkelijk gaan zien als zelfstudie en -ontplooiingstijd. Er moeten structurele mogelijkheden en plekken komen waar studenten zich letterlijk kunnen ontplooien, waar ze zich bevestigd weten in hun innerlijke evolutie en spanningsvelden. Een voorbeeld is het programma van Better be me, waarmee Profiel samenwerkt. 

Better Be Me staat voor, zo vertelden Isabelle Schneider en Irma Schepers in  ons magazine Profiel: zijn wie je bent. De eigen wijsheid staat voorop. Irma: ‘We helpen jongeren zelf antwoorden te geven op die vragen of thema's die voor hen in hun leven spelen. Dit gaat voorbij aan sociaal wenselijke antwoorden of aangepast gedrag. In BBM gaan we er vanuit dat wat er in je leeft van waarde is, en gehoord en gezien mag worden. Dat is wat ieder van ons uniek maakt. Dat kunnen en durven laten zien, is werkelijk prachtig.’

Wie geconfronteerd wordt met nieuwe persoonlijke ervaringen heeft bevestiging nodig, geen ontkenning maar het volmondig geuite besef dat het in de jonge leeftijdsfase heel normaal is dat gevoelens en emoties parten (kunnen) spelen. Naar mijn gevoel kan de samenleving wel even wachten op het afstuderen teneinde jongeren de kans te geven op adem te komen. Wat jongeren nodig hebben is een ‘’time out’’ mogelijkheid. Zo ingewikkeld is dat niet. Schakel ervaren docenten en decanen in, schep locaties voor time out met diverse disciplines ter beschikking. Medicaliseer het niet, zie het als noodzakelijke ondersteuning en begeleiding in natuurlijke processen van menswording. Mijn advies aan de heer Blokhuis: Handel!!

Zie onze video Studenten in de knel, een interview met expert en docent Jolien Dopmeier, klik hier.

Schaf onze AO uitgave nr 3045 'Studenten in de knel aan' - klik hier

 

 

 
Meer over
 
17 dec 2019

Een belangrijke stap - meer ruimte voor scholen

Een belangrijke stap - meer ruimte voor scholen
17 feb 2018

Luisteren. En patronen die ons daarin hinderen

Luisteren. En patronen die ons daarin hinderen
25 jan 2018

Niemand uit- of buitensluiten - dé uitdaging voor individu en gemeenschap

Niemand uit- of buitensluiten - dé uitdaging voor individu en gemeenschap
7 jan 2018

De Kerstgedachte is een opgave voor het hele jaar

De Kerstgedachte is een opgave voor het hele jaar
27 nov 2017

Voorkom onnodige druk op jongeren – luister naar wat hen beweegt

Voorkom onnodige druk op jongeren – luister naar wat hen beweegt
16 nov 2017

Psychisch welbevinden studenten vraagt structurele en professionele aandacht

Psychisch welbevinden studenten vraagt structurele en professionele aandacht
2 nov 2017

Spreek met studenten over hun toekomstig Nederland

Spreek met studenten over hun toekomstig Nederland
22 mei 2017

Prestige en aanzien, de tragische bewustzijnsvernauwing van een samenleving

Prestige en aanzien, de tragische bewustzijnsvernauwing van een samenleving

COOKIE INFORMATIE

Voor een volledige werking van deze website wordt gebruik gemaakt van cookies.
Meer informatie over cookies > Accepteren Alleen noodzakelijke cookies