Jenny Li is een gepassioneerde Techniekdocent, docent Nederlands, rekenen en burgerschap op een mbo-school en is daarnaast ook nog werkzaam op de steiger als schilder; deze combinatie maakt dat ze door het leven gaat als hybride docent. Ze schrijft vooral over haar ervaringen in het onderwijs en in de bouw. Dit is haar zesde column.
Register is het taalgebruik dat bij een specifieke situatie en vaak ook bij een groep sprekers hoort.
Allerlei groepen hebben registers, zoals advocaten, stratenmakers en wielerfanaten.
Als een journalist zegt dat de krant sluit, bedoelt hij niet dat de krant failliet is of iets dergelijks, maar dat er geen nieuwe kopij kan worden opgenomen. Als bij het wielrennen wordt gezegd dat het hele pak voorbij komt, is dat het hele peloton (Don, Mayers, & Rispens, 2023).
Binnen de bouwwereld hanteren we ook ons eigen register, zowel in taalgebruik als in omgang. “Ben je soms blind?!” en “Mijn oma is nog sneller” zijn misschien uitspraken die door sommigen als heel ‘fout’ worden bestempeld, op de steiger zijn ze doodnormaal.
We bedoelen er niet mee dat iemand een visuele beperking heeft, noch maken we iemand uit voor bejaard.
Het is een manier van uitdrukken, een soort taalgebruik in een specifieke situatie (want zo praten we niet in een winkel) en die hoort bij een groep sprekers (bouwvakkers onderling, want nogmaals; zo praten we niet tegen de winkelbediende of tegen de klant).
Registers worden vooral gekenmerkt door een eigen terminologie, een eigen jargon. Vaak krijgen bestaande woorden daarin een andere, specifieke betekenis (Don et al., 2023, p. 288)
In de bouw lachen we dus om elkaar, maar het hardst lachen we om onszelf.
Zo ben ik in de winter lichtgeel, en ‘zeur’ ik tegen mijn studenten dat ik na een week in de hoogwerker donkergeel ben. Binnen het MBO hebben onze studenten hun eigen register en bij de bouw hebben de jongens zeker een eigen registervariant. Ik zou les kunnen geven bij de kappersmeisjes, maar ik vind ons eigen register, alhoewel ‘fout’, gewoon te leuk.
#mbo #bouw #techniek #Nederlands #burgerschap
Addendum: Artikel 7 van de Grondwet; Vrijheid van meningsuiting, pleit niemand vrij van aanzetten tot geweld of het ongegrond beledigen van mensen. Dit is zelfs strafbaar, zoals ook aangegeven in artikel 137d Wetboek van Strafrecht.
De nuance in dit verhaal is dat ik jullie vertel over mijn ervaringen op de steiger, maar ik zou nooit aan een blinde daadwerkelijk vragen “of hij blind is”. Dit zou ik wel (met een grijns) vragen aan mijn maat die zakkers, gordijnen, stof, blazen, plamuurplekken of een heilige dag heeft op zijn raamkozijn.
@TechniekCollegeRotterdam Team Bouw en Wonen
@Nienke Steensma en @Coen Bosma