Verbazingwekkend. Verontrustend. Ja, beschamend. Dat is wat het MBO Manifest BVMBO 2017 oproept. Het is 2017, de democratie en het recht op inspraak bestaan niet sinds gisteren. En dan komt er nu, notabene van docenten, een noodkreet met als slotacte: Geef ons een stem! Hoe is dit mogelijk? Wellicht weerspiegelt het geluid van een duizendtal docenten niet een-op-een wat er leeft onder de tienduizenden docenten in het mbo. Maar een veeg teken is het zeker. Je mag aannemen dat professionals niet zomaar een dergelijk Manifest opstellen.
Professionals in het onderwijs hebben veel gemeen met professionals in de gezondheidszorg. Het zijn geen demonstranten van nature, ze doen het liefste hun werk, in hun praktijk, op de verpleegafdelingen, in de ok’s en in de klaslokalen of praktijkplaatsen. Maar anders dan de disciplines en de collega’s in de gezondheidszorg zijn docenten altijd matig tot slecht vertegenwoordigd geweest. Ze hebben contacten met collega’s in dezelfde beroeps- en praktijkopleidingen, ze kennen vormen van intervisie, vakgericht overleg, beroepsdagen en bijeenkomsten van koepels van bedrijfsectoren maar van een gezamenlijke vuist richting en overlegstructuur met Den Haag, MBO Raad en andere partijen is amper sprake. De BVMBO betrad zo’n vier, vijf jaar geleden het braakliggend terrein als ‘De eerste echte beroepsvereniging van, vóór en dóór opleiders in het mbo’. Een dappere stap van een klein groepje docenten dat alle werk naast het eigen werk op de scholen en zonder financiering moest doen. De activiteiten van de BVMBO zijn, zoals ze zelf zeggen, ‘gericht op het goed uit kunnen voeren van ons beroep. Dat we plezier houden in ons werk en trots blijven op ons vak’. Ze hebben in de achterliggende jaren zeker stappen gezet maar het blijft moeizaam en nog altijd kleinschalig.
De vraag is namelijk hoe je de tienduizenden docenten in zeer diverse opleidingen, die elke dag de handen vol hebben aan de vele taken, opdrachten, eisen, bijscholingen die het docentschap uitmaken, verenigt in standpunten en streefdoelen die voor alle docenten relevant zijn. Nog altijd werkt de BVMBO ‘aan draagvlak voor de positie van ons als mbo-professionals’. Dat draagvlak is er nog niet, althans onvoldoende.
Het Manifest toont hoe basaal het werk is dat voor deze beroepsgroep in het verschiet ligt. Het inventariseren van wensen, verlangens en noodzakelijke veranderingen is één ding. Voor het realiseren van de zeven punten is ‘volume’ nodig, het gewicht van de hele beroepsgroep. De vraag is welke strategie daarvoor wordt gekozen.